Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
definicje
pojęcieformy
definitions
theconceptofaform
Kształtorazformas¹topojęciabardzoogólne,
oszerokimznaczeniu.Wniniejszymopracowaniu
obydwapojęciasątraktowanesynonimicznie.
Wśródpięciuróżnychsposobówdefiniowania
pojęciaformy,WładysławTatarkiewiczprzytacza
dwa1,któremożnauznaćzabliskiepowszech-
nemurozumieniutegosłowaprzezarchitektów.
Wpierwszymznich„formatotyle,coukładczę-
ści[...],przeciwieństwemczykorelatemformy
s¹wtymprzypadkuelementy,składniki,części,
któreformazespalawcałość.Formaportykujest
układemkolumn”.
Wydajesię,żewtymznaczeniupojęcieformyjest
bliskiepojęciukompozycji.
Wdrugimznaczeniu„formatogranicaczykontur
przedmiotu[...],jejprzeciwieństwem-korelatemjest
materia,materiał”.Wedługtejdefinicjiformaozna-
czatosamo,lubprawietosamo,cokształt.Wtym
właśnieznaczeniuobydwapojęciawdalszych
rozważaniachbędąstosowanewymiennie.
WedługStanleyaAbercrombieczyminnymsą
kształty(formy)architektury,czyminnymnatomiast
kształty(formy)warchitekturze2.
Spostrzeżeniepokrywasięzwprowadzonąwpo-
przednimrozdzialesystematykąelementówdzieła
architekturynajegoczęściprzestrzenne,czylibryły
iwnętrza,wewnętrzneizewnętrznefasadyoraz
wszelkiegorodzajudetale.Kształty(formy)archi-
tekturysąkształtami(formami)częściprzestrzen-
nychorazfasaddziełaarchitektury,zkoleikształty
(formy)warchitekturzesąkształtami(formami)
wszelkiegorodzajudetali.
Shapeandformarenotionsofverygeneralmeaning.
Inthisbooktheyarebeingusedsynonymously.
Amongfivevariousdefinitionsofthenotionofform,
WładysławTatarkiewiczgivestwo1thatarequite
closetothegeneralunderstandingofthenotionby
architects.Inthefirstdefinition”formmeansthe
sameasthearrangementofparts[...].Inthiscase
elements,components,partsthatareunitedbythe
formaretheoppositionorthecorrelateofform.The
formofaporticoisthearrangementofcolumns”.
Itseemsthatinsuchameaningthenotionofform
isclosetothenotionofcomposition.
Intheseconddefinition”formistheborderlineor
thecontourofawork[...].Substance,materialisits
opposition-correlate”.Accordingtothisdefinition
aformmeansthesameoralmostthesameasshape.
Therefore,thenotionsofformandshapeareusedin
thebookinterchangeablyinsuchunderstanding.
StanleyAbercrombiesaysthatshapes(forms)of
architecturearesomethingelsethanshapes(forms)
inarchitecture2.
Thisobservationagreeswiththecategorizationof
theelementsofaworkofarchitectureintroduced
inthepreviouschapterwhichsaysthatitconsists
ofspatialcomponents,i.e.massesandinteriors,
externalandinternalfacadesanddetailsofany
type.Shapes(forms)ofarchitecturearetheshapes
(forms)ofitsspatialcomponentsanditsfacades,
whileshapes(forms)inarchitecturearetheshapes
(forms)ofdetails.
Göreme,Kapadocja(Cappadocia),TR,siedzibyskalne(rockdwellings)
27
