Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
łalnościprzedsiębiorców,którejcelemjestosiągnięciezysku.F.H.Knight
uważał,żezyskniestanowiwyłącznierekompensatyzaryzykopodejmowane
przezprzedsiębiorcę,alejestwostatecznymrozrachunkuefektemtrzechczyn-
ników:zdolnościprzedsiębiorcy(umiejętności)wdostrzeżeniuszansy,szczęścia
(niezbędnegowwarunkachciągłychzmianotoczeniaorazniepewnościcodo
przyszłegopoziomucen)iogólnejsytuacjinarynku(wielkościefektywnego
popytuwstosunkudopoziomucenniezbędnychnakładówprodukcyjnych).
RównieważnymelementemkoncepcjiprzedsiębiorczościF.H.Knightajestogra-
niczonyzwiązekfunkcjiprzedsiębiorcy,jakoosobypodejmującejryzykodziałal-
nościprzedsiębiorczej,zfunkcjąkapitalisty,czyliosobyfinansującejdziałalność
przedsiębiorczą.Roleprzedsiębiorcyikapitalistyciągleprzeplatająsięzesobą,
wzwiązkuzczymprzedsiębiorcasamfinansujeswojedziałaniaisampodejmuje
ryzyko.Właściwielokujetoprzedsiębiorcęwszerokorozumianejkategoriisamo-
zatrudnienia,aprzedsiębiorczośćpozwalautożsamiaćzkontrolądziałalności
firmyiodpowiedzialnościązajejwyniki(Piasecki1997,s.21–22).
Niewątpliwienajbardziejistotnyidecydującywpływnarozwójwspółczesnej
teoriiprzedsiębiorczości,rolęprzedsiębiorcyorazkształtowaniegospodarkikapi-
talistycznejwywarłypoglądyJ.A.Schumpetera,zaprezentowanewjegosłynnych
dziełach:Teoriarozwojugospodarczego(pierwszepolskiewydaniew1960r.)
orazKapitalizm,socjalizm,demokracja(pierwszepolskiewydaniew1995r.).
Kluczowymzałożeniemwkoncepcjigospodarkikapitalistycznejjestproces
„twórczegoburzenia”,„twórczejdestrukcji”.Polegaonnaudostępnieniunowych
rynkówzagranicznychikrajowych7rozwojuorganizacyjnymodwarsztatu
rzemieślniczegoifabrykidokoncernów.Totymsamymprocesprzemysłowej
mutacji,którynieustannierewolucjonizujeodśrodkastrukturęgospodarczą,
nieustannieburzystarąiciągletworzynową(Schumpeter1995,s.102).
J.A.Schumpeterwswojejteoriipodkreślaewolucyjnycharakterkapitalizmu,
którywychodziodnowychdóbrkonsumpcyjnych7nowychrynkówinowychform
przemysłowejorganizacjitworzonychprzezkapitalistyczneprzedsiębiorstwo
(1995,s.101).Ponadtopodkreślanowąrolękonkurencji,któraniemajużtylko
charakterucenowego,gdyżwrzeczywistościkapitalistycznejliczysiękonkurencja
nowychtowarów,nowejtechnologii,nowychźródełpodaży,nowychtypóworga-
nizacji–konkurencja,któradysponujedecydującąprzewagąwzakresiekosztów
lubjakościiktórauderzaniewmarżęzyskuiwwielkośćprodukcjiistniejących
firm,leczwsameichpodstawyisamąichegzystencję(1995,s.103–104).
WkoncepcjiJ.A.Schumpeterazauważyćmożnapodmiotoweoddzielenie
funkcjiinwentora,innowatorainaśladowcy.Zewzględunaróżnycharakterizakres
czasowyzmianJ.A.Schumpeterpodzieliłjena:inwencje(invention)7innowacje
(innovation)inaśladownictwo(imitation).Podziałtenokreślanyjestmianemtriady
Schumpetera(Fiedor1979,s.25,cyt.za:Mikosik1993,s.70)(rys.1.1).
