Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nem.in.stosunkowiintelektualistówlewicowejproweniencjidohistoriiPZPR
izachodzącychprzemianuschyłku1989r.3,atakżewydarzeniom,jakiemiały
miejscewpolewejstroniepolitycznejsceny,wtymostatniemuzjazdowiPol-
skiejZjednoczonejPartiiRobotniczej4izałożycielskiemuSocjaldemokracjiPol-
skiejw1990r.5Niewyczerpujeto,cooczywiste,tegotematu.Nadszedłczas,by
przekroczyćbarieręroku1990wodniesieniudopublikacjidokumentówima-
teriałów.
***
Rok1990totakżeczasniezwykleistotnychwydarzeńnasceniemiędzynarodo-
wej,wtymsprawjednoczeniaNiemiec,toczącychsięrokowańwformule2plus4
ipolskichkontekstówtychwydarzeń.Braliwnichudziałprzedstawiciele:Niemie-
ckiejRepublikiDemokratycznej,RepublikiFederalnejNiemiec,Francji,Stanów
Zjednoczonych,WielkiejBrytaniiiZwiązkuSocjalistycznychRepublikRadzie-
ckich.12września1990r.krajetepodpisaływMoskwieTraktatoostatecznejre-
gulacjiwodniesieniudoNiemiec.Otworzyłondrogędozjednoczeniaobupaństw
niemieckich.Należygozaliczyćdopodstawowychdokumentówostatniejdekady
XXw.StworzyłpodstawęnormalizacjistosunkównietylkowEuropieŚrodkowo-
-Wschodniej.Poupływiedwudziestupięciulatwartosięprzyjrzećprocesowiwy-
pracowywaniatraktatu,poprzezdokumentyimateriałyróżnejproweniencji,toczone
dyskusjeiprzyjmowaneustalenia,którychśladyzachowałysięwpolskicharchiwach
czynastronachinternetowychMSZ6.Celembyłoprzytymwydobyciepolskich
kontekstówprowadzonychrokowań.Wspomnianewydarzeniaodlatznajdująsię
wobszarzezainteresowaniaspecjalistówwzakresiestosunkówmiędzynarodowych,
historykówipolitologów7,atakżeinstytucji,wtymresortusprawzagranicznych.
3
Zmateriałówzespołuds.ocenydziałalnościPZPR‘89,oprac.,wybóriprzygot.do
dr.M.Jabłonowski,W.Janowski,G.Sołtysiak,Warszawa2015.
4
XIZjazdPolskiejZjednoczonejPartiiRobotniczej(1990),oprac.,wybóriprzygot.do
dr.M.Jabłonowski,W.Janowski,G.Sołtysiak,Warszawa2014.
5
KongreszałożycielskiSocjaldemokracjiRzeczypospolitejPolskiej(1990),oprac.,wybór
iprzygot.dodr.M.Jabłonowski,W.Janowski,G.Sołtysiak,Warszawa2015.
6W25.rocznicęzjednoczeniaNiemiecMinisterstwoSprawZagranicznych(http://www.msz.
gov.pl/pl/p/msz_pl/ministerstwo/historia/wydarzenia/0_zjednoczenie_obu_panstw_niemieckich)
upubliczniłozbiór67dokumentówilustrującychdziałaniapolskiejdyplomacjipodejmowane
wzwiązkuzprocesemunifikacjidwóchpaństwniemieckich.Materiałytezostaływytworzone
wokresieodwrześnia1989dolistopada1990r.UkazująonepolskąpolitykęwobecNiemiec
odmomentuutworzeniarząduTadeuszaMazowieckiego,ażdopodpisaniapolsko-niemieckiego
traktatugranicznego.
7Przykładowopatrzwliteraturzepolskiej:1)dokumenty,materiałyźródłowe,kalendaria,leksykony:
S.Bieleń,Prawowstosunkachmiędzynarodowych.Wybórdokumentów,Warszawa1998;R.Kupiecki,
K.Szczepanik,DrogaNiemcówdoponownegozjednoczeniapaństwa1949-1990,red.A.Czubiński,
Poznań1991;PolitykazagranicznaPolski1918-1994,Warszawa1995;T.Mazowiecki,Rok1989
ilatanastępne.Tekstywybraneinowe,Warszawa2012;Niemcywspółczesne.Zarysencyklopedyczny,
Poznań1999,Niemcywświetlefaktówiliczb,FrankfurtnadMenem1992;Polskawobeczjednoczenia
Niemiec1989-1991,red.W.Borodziej,Warszawa2006;Polskirok1989ł,t.2;M.Tomala,Nadrodze
6
