Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójświadomościnarodowejwśródludnościgreckiejoraztureckiej...
25
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
GrecjiKonstantyn.Wkrótcezpomysłuzrezygnowałtakżepremier
WielkiejBrytaniisirEdwardGrey,któregoskuteczniezniechęcał
wysokikomisarznaCyprzesirJohnClauson25.Ostateczniebrak
zdecydowaniawładzGrecjiorazprzystąpienietegopaństwado
wojnydopierow1917r.sprawiły,ofertaBrytyjczykówstraciła
ważnośćiniebyłajużprzeznichbranapoduwagępodczaskonfe-
rencjiparyskiej,poprzedzającejpodpisanietraktatuwersalskiego
w1919r.26
Jednymzistotniejszychwydarzeńmającychwpływnaprzy-
szłośćCyprubyławojnaGrecjizImperiumOsmańskim.Premier
GrecjiElefteriosWenizelospragnąłpodwojeniaterytoriumswego
państwaidlategopodjąłdecyzjęozajęciuzachodniejczęściAzji
Mniejszej,wktórejmieszkałowieluGreków.Jużwcześniej,
w1919r.,GrecyotrzymaliprawookupacjiSmyrny(tur.Izmir),po-
twierdzonew1920r.wtraktaciezSèvres,nieratyfkowanymjed-
nakprzezImperiumOsmańskie.Jaksięmiałookazać,interwencja
zbrojnaiwojnagrecko-osmańskazakończyłysiędlaGrecjikata-
strofą.Wpraktycebyłaonarównoznacznazostatecznymupad-
kiemideiutworzeniaWielkiejGrecji(gr.
MegaliIdea
)-jakopań-
stwadwóchkontynentówipięciumórz-orazHgreckiejmisji
cywilizacyjnejnaBliskimWschodzie”27.PorażkaGrecjiuniemożli-
wiałaprzyokazjiwysuwaniepodadresemwładzbrytyjskichjakich-
kolwiekroszczeńdotyczącychstatusuCypru.RządwAtenachmu-
siałzająćsięprzedewszystkimlosemtysięcygreckichuchodźców
zAzjiMniejszejorazniepokojamiwewnętrznymi.Biorącpoduwa-
przebiegwojnygrecko-osmańskiejorazjejtragiczneskutkidla
narodugreckiego,GreccyCypryjczycymieliszczęście,żepodlega-
liadministracjibrytyjskiej.
NadziejeGreckichCypryjczykówpoważnienadwątliładecyzja
brytyjskichwładzz1925r.onadaniuCyprowistatusukolonii.Za
decyzjąpolitycznąstałaprzedewszystkimbrytyjskaadmiralicja
orazsiłypowietrzne,którepodkreślaływalorystrategicznewyspy.
25C.Dodd,
TheHistoryandPoliticsoftheCyprusConflict
,Basingstoke2010,s.5.
26A.M.Brzeziński,
Grecja
,Warszawa2002,s.74.
27R.Clogg,
HistoriaGrecjinowożytnej
,tłum.W.Gałąska,Warszawa2006,s.120.