Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Pawłowski–Wodajakoczynnikkonfliktotwórczy…
45
powodziowej.Wzwiązkuzbrakiemodpowiedniejinfrastrukturyczęstobrakuje
tamwodyzdatnejdopicia,coprzekładasiętymsamymnawzrostnapięć
iniepokojówspołecznych
17.Pozawarunkamibytowymiludności,równieżpo-
godamadużywpływnazachowanialudzi.Badaniapsychologicznedowodzą,
żesuchyigorącyklimatwpływapobudzająconaukładnerwowyczłowieka,
zwiększającjegopodatnośćnaagresywnezachowania
18.Stądprognozujesię,iż
deficytwodynaBliskimWschodzieczywAfryce(choćtenproblemzaczyna
teżdotyczyćterenówAzjiCentralnej)możeprowadzićdoeskalacjinapięć
ikonfliktów,spowodowanychchronicznymbrakiemwody.Obecnietamtejsze
sporyprzedstawianesąjakowyniknapięćpolityczno-religijnychczywalkiosu-
rowcenaturalne.JednakwAfrycePółnocnejinaBliskimWschodziezpowodu
niedoborówwodycierpiponad150milionówludzi.Taliczbamożewzrosnąćdo
600milionów,jeśliwwynikuzmianklimatycznychtemperaturapowietrza
podniesiesięo3stopnieCelsjusza.Wzrosttemperaturydo4stopnisprawi,że
efektemtymzostanądotkniętetakżeludyAzjiCentralnej
19.Jeśliwwyniku
zmianklimatycznychlubnapięćorazkonfliktówspołecznychdojdziedo
sytuacji,wktórejulegnązniszczeniuskładnikiśrodowiskanaturalnegoozna-
czeniuekonomicznym(pustynnieniepóluprawnych,zanieczyszczeniewód
gruntowychitp.),możedojśćdoeskalacjisporówetniczno-politycznych,któ-
rychpodłożembędziestrachzwiązanyzzagrożeniemprzetrwaniaposzczegól-
nychgrup,zamieszkującychdaneterytorium
20.
Wartozaznaczyć,żewzrostzużyciawodyjestspowodowanynieodpowie-
dzialnądziałalnościąspołeczeństwpaństwwysokorozwiniętych.Wynikato
zaspiracjiichmieszkańcówdolepszegożycia–obywateletychkrajówchcążyć
wygodnie.
Niepokojącejestto,iżmieszkańcycorazwiększejliczbypaństwsąobjęci
tzw.stresemwodnym.Jesttozjawiskodotyczącespołeczeństw,wktórychna
jednegoobywatelaprzypadamniejniż500m
3wodyrocznie.Możetobyć
spowodowanebrakiemdostępudoujęćpitnychnatleekonomicznym,politycz-
nymczyśrodowiskowym.Brakiwzapasach,dużezanieczyszczeniehydrosfery,
powtarzającesięsuszeorazzakłóceniawdystrybucjisurowcówmogąrównież
składaćsięnaczynnikipogłębiająceefektstresuwodnego.Problemtenszcze-
gólniedotyczyAfrykisubsaharyjskiej
21.Minimum,dziękiktóremuczłowiekjest
17Z.W.Kundzewicz,op.cit.,s.24–32.
18E.Aronson,R.M.Akert,T.D.Wilson,op.cit.,s.529.
19J.Turner,Oilwars,waterconflicts,Celsias,http://www.celsias.com/article/oil-wars-
water-conflicts/(dostęp3.10.2008).
20J.Bryła,Wpływwojnynaśrodowiskonaturalne–zarysproblemu,[w:]Spory–konflikty
zbrojne–terroryzm:dysfunkcjonalneczynnikiwspółczesnychstosunkówmiędzynarodowych,red.
W.Malendowski,Poznań2006,s.56.
21Ch.W.Tatlock,WaterStressinSub-SaharanAfrica,http://www.cfr.org/publication/
11240/water_stress_in_subsaharan_africa.html#2(dostęp3.10.2008).
