Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Światpozimnejwojnie
(rocznieod1978r.napoziomie9,6%,aod2003r.
przekraczające10%),rosnącarolaChinwświatowejgo-
spodarceorazpotencjałdemograficznytegokrajuwdu-
żejmierzezadecydowałyowzrościejegoznaczeniana
areniemiędzynarodowej.
Chinyzawdzięczająswójdynamicznyrozwójgospodarczyzapoczątko-
wanemuwkońculat70.XXw.otwarciunaświat,dziękiktóremuna-
płynęłydokrajuinwestycjezagranicznewrazztransferemnowoczes-
nychtechnologii.Atrakcyjnedlainwestorówzagranicznychbyłytakże
niskiekosztyprodukcji,przynieograniczonychrezerwachtaniejsiły
roboczej.Wbudowaniuipromowaniuchińskiegoprzemysłuprzodowa-
liTajwańczycyorazchińskadiaspora.W2005r.inwestycjezagranicz-
newChinachprzekroczyływartość70mldUSD;pochodziłygłównieze
StanówZjednoczonych,JaponiiikrajówUniiEuropejskiej.Wtymczasie
taniechińskietowaryzalałycałyświat.
WstosunkachzzagranicąPekinzrezygnowałwostat-
nichlatachzrealizacjikoncepcji„pokojowegorozwoju”,
sugerującejmocarstwoweaspiracje,narzeczideiukształ-
towania„harmonijnegoświata”,któregopodstawąma
byćukładwielobiegunowy.Chinysązainteresowane
rozwojemstosunkówzeStanamiZjednoczonymi,ale
amerykańskąhegemoniętraktująjakozjawiskoprzej-
ściowe,zaśobecnośćwojskowąUSAwAzjiŚrodkowej
izacieśnieniesojuszuamerykańsko-indyjskiegouważa-
jąza„okrążanieChin”.Rozszerzająciumacniającswe
wpływygospodarczeipolitycznewAzji,zwłaszcza
wschodniej,PekindążydoosłabieniapozycjiUSAna
kontynencieazjatyckim.Krajtenodgrywacorazwiększą
rolęwmiędzynarodowejrywalizacjiodostępdosurow-
ców.ChińskiejekspansjiwAfryceiAmeryceŁacińskiej
towarzyszypromocjachińskiegomodelurozwoju,jako
alternatywywobecmodeludemokratycznego,propago-
wanegoprzezpaństwazachodnie.Chinyzwalczajądą-
żeniamniejszościetnicznychdouzyskaniaautonomii
(Tybet,Sinkiang).Tajwanuważajązazbuntowanąpro-
wincjęinierezygnujązprzyłączeniago(wprzyszłości)
doPaństwaŚrodka,choćostatniostanowiskotozdaje
sięulegaćpewnemuzałagodzeniu,oczymmogąświad-
Wzrostgospodarczejipoli-
tycznejpotęgiChin,wpołą-
czeniuzrozbudowąichpo-
tencjałumilitarnego,budzi
obawywświecie.Trwają
spory,czyChinydążądohe-
gemonii,czyteżichcelem
jestprzedewszystkimrozwój
gospodarczy.
21
