Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Konspiracjatrzechpokoleń
cegowichintencjizarównopodsumowaniedorobkuruchu,jakijegoswo-
isty,ideowytestament.
Zetowcystanowilijedenznajbardziejprogramowotwórczychośrodków
wśródwszystkichniejawnychilegalnychpolskichruchów,obozów,organi-
zacjiiugrupowańpolitycznych,funkcjonującychpodzaborami,wokresie
WielkiejWojny,DrugiejRzeczypospolitej,IIwojnyświatowejiwlatachpo-
wojennychnauchodźstwie.Ichrefleksjępolitycznącechowałobogactwopo-
ruszanejproblematyki.Znalazłosięwniejmiejscedlakwestiiustrojowych,
politykispołecznejinarodowościowej,prawobywatelskich,politykizagra-
nicznej,wreszciewybranychproblemówzróżnychdziedzingospodarki.
Charakteryzowałatakżeróżnorodnośćkoncepcji,wypracowanychprzez
zetowcówsamodzielniebądźzapożyczanychprzeznichodinnychośrodków
inurtówpolitycznych,alerozwijanychiprzekształcanychnawłasnąmodłę.
Należałydonich:wsferzeładupolityczno-społecznego-systemdemo-
kratyczny,ideansilnegopaństwa”,koncepcjaasymilacjipaństwowejmniej-
szościnarodowychorazwizjanpaństwauspołecznionego”,realizującego
hasłosprawiedliwościspołecznej;wpolitycezagranicznej-ideefederali-
zmuiprometeizmu,koncepcjanpolskiegoMiędzymorza”,programintegracji
PoloniiidrógwiodącychdoodzyskanianiepodległościwlatachIiIIwojny
światowej;wdziedzinieekonomii-propozycjespółdzielczejngospodarki
kolektywnej”,planowania,etatyzmuiinterwencjonizmupaństwowego;
wreszciecałościowa,alternatywnawizjapaństwasyndykalistycznego,
obejmującazarównoustrójpolityczny,jakiporządekspołeczno-ekono-
miczny,sformułowanaprzezlewicęśrodowiskazetowego.
Należypodkreślić,żepomimofunkcjonowaniaprzezponadstulecie,roz-
budowaniastrukturiwielonurtowościorganizacyjnejorazdużegozróżni-
cowaniaiwieloaspektowościmyślipolitycznej,ruchzetowy,jakozjawisko
ujmowanekompleksowo,niestałsię,jakdotąd,przedmiotempogłębionej,
wielostronnej,kompleksowejnaukowejanalizy.Opublikowanedotejpory
pracehistoryczne,dotyczącejegoproblematyki,niewątpliwiebardzo
wartościowe.Jednakże-zpunktuwidzeniacelubadawczego,przyświeca-
jącegoniniejszejrozprawie-cechująjepewneistotnemankamenty.
Częśćspośródnich,jaknp.opracowaniaTadeuszaKatelbacha,Tomasza
Piskorskiego,JanuszaRakowskiego,StefanaSzwedowskiegoczyteżza-
wartewwydawnictwiepodredakcjąTadeuszaW.Nowackiego,choćintere-
sująceiznaczącepoznawczo,nietyleklasycznymipracaminaukowymi,
ileliteraturąhistoryczną,łączącąelementynaukowejanalizy,subiektyw-
nychwspomnieńiocen,publicystykiorazopowieścipopularyzującejdzieje
ruchuzetowego2.
2Tytułypracautorówprzywołanychwewstępie,zostałyzamieszczonewbibliografiido-
łączonejdoniniejszejksiążki.