Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WrodzinieJelskichżywebyłytradycjepatriotyczne.Począwszyod
końcaXVIIIstulecia,poprzezcałyXIXwiekJelscybraliudziałwwiększo-
ścipowstań,jakiemiałymiejscenaziemiachhistoryczniepolskich.Ojciec
KonstantegoMichał(1789–1850)byłuczestnikiemkampaniinapoleoń-
skichikapitanemwojskpolskich.ByłsynemAmeliiks.Sapieżanki(1762–
1835)iFranciszkaJelskiego(1738–1821)podkomorzegostarodubowskie-
go,marszałkatrybunałulitewskiego,uczestnikainsurekcjikościuszkow-
skiej(bliskiegowspółpracownikaT.Kościuszki),odznaczonegoOrderem
św.StanisławaorazLegiąHonorową4.Jelscyh.Pieleszwywodząsięzziem
WielkiegoKsięstwaLitewskiego5.Ich„gniazdem”byłamiejscowośćJelsk,
obecnieznajdującasięwobwodziehomelskimnaBiałorusi.Środowisko
rodzinneJelskichkulturowozwiązanebyłozWilnemitamtejszymuniwer-
sytetem.Jegozamknięciew1831roku,apóźniejrównieżAkademiiMedy-
ko-Chirurgicznej,wstrzymałokształcenienauczycieli,prawników,lekarzy,
weterynarzyifarmaceutów.Spowodowałotoprzenoszeniekształcącejsię
młodzieżydoinnychplacówekuniwersyteckich(m.in.doKijowaiDor-
patu).Ziemia,którawcześniejdawałapodstawęmaterialnąipozycjępo-
przednimpokoleniom,wskutekrozdrobnieniapodziałamimajątkowymi
niebyławstaniezapewnićgodziwegopoziomużycia.Zwykletylkojeden
zsynów(najstarszy)pozostawałnagospodarstwie,toteżmłodzieżcoraz
częściejszukałazatrudnieniawmiastach6.Takbyłoiwprzypadkunajbliż-
szejrodzinyK.Jelskiego.
MatkaKonstantegoKlotylda(1801–1872)zMoniuszkówh.Krzywda,
córkaStanisława,sędziegowojskowegoWielkiegoKsięstwaLitewskiego,
iEwyzWoyniłłowiczówh.Syrokomla,byłaciotkąwybitnegokompozytora
StanisławaMoniuszki(1819–1872).PierwszymmężemKlotyldybyłLu-
dwikJelski(1785–1843),ekonomista,majordragonówfrancuskich,uczest-
nikkampaniinapoleońskich,późniejszypierwszyprezesBankuPolskiego
wWarszawie,anastępniezastępcaministraskarbuRząduTymczasowego.
Zmałżeństwategopozostałodwojedzieci:Izabela(1819–1896),zamężna
4
Jelscy,herbuPielesz,[w:]Wielkaencyklopedyapowszechnailustrowana…,t.XXXI–
XXXII,s.839–844.
5
A.Jelski,JelscyherbuPielesz.Sylwetkiiosobowości,Radom2007.
6
J.Kożuchowski,Kijowskiokres(1856–1863)wżyciuKonstantegoJelskiego,„Memo-
rabiliaZoologica”1961,nr6,s.10.
30