Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Genezaiewolucjawolnościbadańnaukowychorazjejgranic
niawpostępienaukiikorzystaniazjegodobrodziejstw.Samą
wolnośćbadańnaukowychnależy„wydobyć”natomiastzart.19
PDPC,poświęconegowolnościwypowiedzi.
MiędzynarodowyPaktPrawObywatelskich(Osobistych)iPo-
litycznych19[dalej:MPPOiP]przewidujezkoleiexpressisverbis
wart.7zd.2istotneograniczeniewolnościbadańnaukowych,
amianowiciezakazprzeprowadzaniabadańnaukowychbez
zgodyuczestniczącejwnichosoby.Analogiczniedoprzypadku
PDPD,gwarancjiinteresującejnaswolnościposzukiwaćtrzeba
wart.19MPPOiP
,dotyczącymwolnościwypowiedzi20.
Niecoszerzejwolnośćbadańnaukowychzostałanatomiast
uregulowanawMiędzynarodowymPakciePrawGospodarczych,
SpołecznychiKulturalnych21[dalej:MPPGSiK],któregoart.15
wskazuje,żekażdymaprawodo„korzystaniazosiągnięćpostę-
punaukowegoijegozastosowań”oraz„korzystaniazochrony
interesówmoralnychimaterialnychwynikającychzwszelkiej
twórczościnaukowej[…],którejjestautorem”
.MPPGSiKnakła-
danapaństwaobowiązekstosowaniaśrodkówniezbędnychdo
ochrony,rozwojuiupowszechnianianauki,atakżeposzano-
waniaswobodykoniecznejdoprowadzeniabadańnaukowych.
Analizowanypaktakcentujerównieżpopieranieirozwijanie
19Dz.U.1977,nr38,poz.167.Zdaniemwieluautorów,stosowanienazwy
MiędzynarodowyPaktPrawOsobistychiPolitycznychwjęzykupolskim
owielelepiejodpowiadanaturzeprawwnimzawartychniżprzyjętaprzez
polskiegoustawodawcęformaMiędzynarodowyPaktPrawObywatelskich
iPolitycznych.TłumaczenieużytegowtytuleMPPOiPterminucivilrights
jako„prawobywatelskich”wypadaocenićjakonieoddająceistotyrzeczyoraz
jakoniecoarchaiczneinieprzystającedopoziomuupowszechniającejsięwie-
dzyoprawachczłowiekaiichźródłach.Zob.A.Bisztyga,rec.,R.Hliwa,
R.Wieruszewski,opracowanieredakcyjne,KomentarzeOgólneKomitetuPraw
CzłowiekaOrganizacjiNarodówZjednoczonychzlat1999-2004,Poznań2004,„Hu-
manistyczneZeszytyNaukowePrawaCzłowieka”2006,nr10,s.215–216.
20Swobodawypowiedzinaukowej,jakoodmianaogólnejwolnościwypo-
wiedzi,jestobecnaworzecznictwieKomitetuPrawCzłowiekaOrganizacjiNa-
rodówZjednoczonych,dotyczącymzwłaszczawypowiedzihistorycznych.Na
przykładdecyzjezapadłewsprawach:FaurissonprzeciwkoFrancji(8.11.1996r.);
RossprzeciwkoKanadzie(18.10.2000r.).Zob.KomitetPrawCzłowiekaONZ.
Wybórorzecznictwa,red.R.Wieruszewskietal.,Warszawa2009,s.280–303,
327–346;por.A.Gliszczyńska-Grabias,OrzecznictwoKomitetuPrawCzło-
wiekaorazKomitetuds.LikwidacjiDyskryminacjiRasowejONZdotyczącegranic
wolnościwypowiedziwodniesieniudomowynienawiści,w:Mowanienawiści
awolnośćsłowa.Aspektyprawneispołeczne,red.R.Wieruszewskietal.,War-
szawa2010,s.131–149.
21Dz.U.1977,nr38,poz.139.