Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
znajpoważniejszychfińskichznawcówprawamiędzynarodowegoprof.Erich
zaproponowałróżnewariantytegopaktu,amianowicie:
1.PaktgwarancyjnydlaFinlandii,Estonii,Łotwy,Polski,ewentualnieRu-
muniizRosją.
2.PakttychpaństwbezRosji-krytykowanyprzezsocjalistówjakoraczej
paktobronny.
3.PaktgwarancyjnyFinlandii,Szwecji,NorwegiiiDanii-krytykowany
przezpostępowcówjakoniedającywłaściwychkorzyścidlabezpieczeństwa.
4.Paktjakwpunkcie3zwłączeniemEstonii,ewentualnieiŁotwy-ta
kombinacjaznalazłanajmniejzwolenników.
5.Paktgwarancyjnypaństwpółnocnych,bałtyckichiPolskipodauspicja-
miktóregośzwielkichmocarstw(należysiędomyślać,żechodzioAnglię).
ZocenyattachéwojskowegozFinlandiimjr.KonradaLibickiegowyni-
kało,żebrakobecnościRosjiwLidzeNarodówniejestprzeszkodądoza-
wieraniatakiejformyporozumień/paktów.Jednocześnieattachézauważył,
żedyskusjanatentematjestchaotycznainiejasna,alewartozaznaczyć,że
dodotychczasowejkombinacjipółnocnejibałtyckiejprzybyłatrzecia-pakt
zRosją,którabyłarozpatrywanajakojednozpaństw/gwarantówzapewnie-
niabezpieczeństwawregionie.
Pierwszeroszady,amożeraczejreorganizacja,nastanowiskachattaché
wojskowychnastąpiłypoichkrótkimfunkcjonowaniuwkońcówce1921roku.
ZmianynastąpiłyzarównowParyżu,jakiBukareszcie.Zdobytedoświadcze-
niaztegookresupozwoliłytakżenaopracowanieizatwierdzeniedokumentu
OrganizacjaWojskowejSłużbyDyplomatycznejnastopiewojennej47.Byłaona
tożsamazuzgodnionąwczasiepokojustrukturąplacówekipodporządkowa-
niemattachéwojskowych.Wprzeprowadzonejanaliziebranopoduwagęko-
niecznośćposiadaniainformacjiogłównychsąsiadach,zapewnieniutranzytu
nawypadekwojny,ekspansjidlaprzemysłuwojennego,posiadaniukompe-
tentnychinformatorówwpaństwach,któresąrynkiemzakupów.Branotak-
żepoduwagępolitykęwojskowąmocarstwświatowych,ichuwarunkowania
mobilizacyjneiorganizacyjnenawypadekwojny.
Równieżpodkoniec1923rokuSztabGeneralnydokonałanalizywzakre-
siepotrzebutrzymaniapolskichplacówekwojskowychnaświecie.Wynikało
zniej,żew1924rokuutrzymywałbędzie13ataszatów,aponadtorozpoczął
47
OrganizacjaWojskowejSłużbyDyplomatycznejnastopiewojennej,zob.:dokument
nr54.
32
