Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Przyjmowaniekandydatów
25
scewmomenciepogarszaniasięstanubezpieczeństwa.Pierwszapołowa1919r.
togwałtownywzrostbandytyzmu,upodstawyktóregoleżałmiędzyinnymiła-
twydostępdobronipalnej,jakopozostałośćpodziałaniachwojennych.Niebez
znaczeniabyłarównieżjakośćorganówpolicyjnych,które,jakpodkreślałJózef
Ostachowski-posełPolskiegoZjednoczeniaLudowegon[...]pozostawiajądużo
dożyczenia,bobiorąpieniądzeiśpiąpodomachzamiastpilnowaćiwcalesię
nietroszcząoto,bysweobowiązkisumienniespełnić[...]”12.Otejkłopotliwej
sytuacjiwiedzieliówcześnidecydenci,którzycorazśmielejpropagowaliideę
stworzeniajednolitej,ogólnopaństwowejorganizacjipolicyjnej.Byłotozresz-
nawiązaniechociażbydopracprowadzonychprzezJanaSteckiego-mini-
strasprawwewnętrznychwrządachpodpatronatemRadyRegencyjnejwczasie
Iwojnyświatowej.Wtedyteżporazpierwszywykrystalizowałasiękoncepcjapo-
licjipaństwowejpodległejrządowicentralnemu13.
PomimotegożegrupapolitycznaskupionawokółJózefaPiłsudskiegodąży-
ładorozwiązaniakłopotliwejMilicjiLudowej,tojednakstarałasięprzynajmniej
częściowowykorzystaćjejpotencjałosobowy14.PozatymPiłsudskiprawdopo-
dobnieuważał,żeprzyszłapolicjapowinnabyćwprawdziezorganizowanawspo-
sóbwojskowy,alepodporządkowanawyłącznieministrowisprawwewnętrznych.
Innypoglądreprezentowalipoczątkowosympatycyendecji.Opowiadalisięmia-
nowiciezazlikwidowaniemdotychczasowychorganówocharakterzepartyjnym
iutworzeniemformacjipolicyjnejwzorowanejcałkowicienaŻandarmeriiPo-
lowej,podporządkowanejministrowisprawwojskowych,afunkcjonującejjako
organwykonawczyministrasprawwewnętrznych15.Ostatecznie24lipca1919r.
11H.Wardęski,Mojewspomnieniapolicyjne,Warszawa1926,s.255-259.
12
nSprawozdanieStenograficznezposiedzeniaSejmuUstawodawczego”
,1919,nr34,łam.
XXXIV/16-XXXIV/17.
13BibliotekaUniwersyteckaKatolickiegoUniwersytetuLubelskiegowLublinie(dalej:BUKUL),Ar-
chiwumJanaSteckiego(dalej:AJS),rkps.571,k.189-204.Szerzejnatentematzob.J.Kochanow-
ski,Okształtpolskiejpolicji-styczeń1917-listopad1918,nPrzeglądHistoryczny”
,1986,t.LXXVII,
z.3,s.481-492.
14WedługlubelskiejekspozyturyOddziałuIbzorganizowanegoprzyDowództwieŻandarmerii
Wojskowej,MilicjaLudowabyłaoficjalnąbojówPPS.Wjejskładwchodzilirównieżkomuniści.
Wjednymzraportówczytamy:nWmyślrozporządzeniaministrasprawwewnętrznychpanaWoj-
ciechowskiego,tutejszaMLmawymówionemiejsceod1VIIr.b.zprawemzaangażowaniatakowej
popowyższymterminieprzezMagistratmiastaLublinadopomocymilicjikomunalnej.Wobec
tego,żeRadaMiejskalubelskajestozabarwieniupolitycznymczerwonymizważywszy,żewłącze-
niechoćbyczęściMLwskładMilicjiKomunalnejwniosłobyrozprężenieiumożliwiłobyagitację
wśródczłonkówmilicjimiejskiej,atakżezewzględunanarodowycharaktertejostatniej[...],przy-
puszczalnieuchwałaradymiejskiejowłączeniuMLdoszeregówMKprzyniosłabyniepowetowa-
neszkodyiztegoteżtytułunależałobypodjakimbądźpretekstemzlikwidowaćMLjeszczeprzed
wskazanymwyżejterminem”
,Raportz6IV1919r.,BUKUL,AJS,rkps.583,(sbr).
15A.Pepłoński,Geneza…,s.169-170;por.A.Misiuk,PolicjaPaństwowa1919-1939.Powstanie,or-