Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
FormowaniekorpusupolicjiwIIRzeczypospolitej
Napodstawiedostępnychdanychwodniesieniudocałościkorpusuobrazpo-
licjiprzedstawiasięnamwmiaręjednoliciepodwzględemnarodowościowym.
Wspisiezestycznia1923r.na1001osóbwśródkadrykierowniczej,999zadekla-
rowałonarodowośćpolską,adwieinną(1wwojewództwiewileńskimi1wkra-
kowskim)108.Wprzypadkuwyznania(tab.3)mamydominującąrolęwyznania
rzymskokatolickiego(94,8%).Nakolejnychmiejscachplasowałosięewangelickie
(3,5%),greckokatolickie(0,5%),prawosławne(0,4%)imojżeszowe(0,2%).Pozo-
stałezaliczonedogrupyninne”stanowiłyłącznie0,6%109.Tajednolitośćnasuwa
jednakpewnewątpliwości.Otóżnapodstawieanalizymateriałówosobowych
wyższychfunkcjonariuszywiadomo,żewconajmniejośmiuprzypadkachmie-
liśmywtymczasiedoczynieniazosobaminarodowościżydowskiej,trzech-ro-
syjskiejijednym-ukraińskiej.Pozatymstosunkowoczęstymzjawiskiembyła
zmiananazwiskaczywyznaniawceluułatwieniasobiekarierywpolskiejadmi-
nistracjipaństwowej110.Wśródszeregowychzkolei36602osobyzadeklarowały
narodowośćpolską,a253inną.Wśródtejostatniejgrupybyłymiędzyinnymi
osobynarodowościżydowskiej,ukraińskiej,rosyjskiej,białoruskiejiniemiec-
kiej111.Wkwestiachwyznaniowych35650osóbdeklarowałowyznanierzym-
skokatolickie,costanowiło96,7%,a1205inne112.Wśródtejkategoriipolicjan-
tówzetknęliśmysięzezjawiskiemzmianydanychosobowychczywyznania.
NaprzykładstarszyprzodowniksłużbyśledczejIzaakLejbaZyngierpozmia-
niewyznaniaw1932r.przyjąłimionaIgnacyWładysławiniebyłtoodosobnio-
nyprzypadek113.
Zjawiskowystępowaniaprzedstawicielimniejszościnarodowychwpoli-
cjijestnieodłącznymelementemwokresiedwudziestoleciamiędzywojennego,
pomimolicznychprób(poprzezakcjęzwalniania)zmierzającychdoujednoli-
ceniakorpusu.Zdostępnychdanychwiadomo,że1grudnia1936r.naterenie
krajubyłoconajmniej325takichosób(łączniezurzędnikamiipracownikami
108Funkcjonariuszepaństwowejsłużbycywilnej.Wynikispisuzestycznia1923r.,Warszawa1925,
s.32.
109Ibidem,s.32.Danetedotychczasniewzbudzałyżadnychzastrzeżeń.Zob.B.Sprengel,Policja
Państwowaamniejszościnarodoweiwyznaniowe.Zarysproblematyki,[w:]Mniejszościnarodowe
iwyznaniowewsiłachzbrojnychDrugiejRzeczypospolitej1918-1939,podred.Z.KarpusaiW
.Re-
zmera,Toruń2001,s.325-340.Przeinaczeniadanychdokonałwkwestiiwyznaniaks.E.Wiszowa-
ty.Mianowicie,omawiającwyznaniewyższychfunkcjonariuszy,podałdanedotycząceurzędników
cywilnych,anieoficerówpolicji,odnośniedowyznańgreckokatolickiego,prawosławnego,ewan-
gelickiegoimojżeszowego.Wzwiązkuztymniezgadzasięrównieżliczbaosóbwyznaniarzymsko-
katolickiego.Zob.E.Wiszowaty,Duszpasterstwopolicji.Studiumpastoralno-socjologiczne,Szczytno
2002,s.80;por.R.Hausner,Pierwszedwudziestolecie…,s.182.
110Listastarszeństwasłużbowegoz1V1925r.,AAN,KGPP-dopływy,sygn.89,k.192-208v.
111Funkcjonariuszepaństwowejsłużbycywilnej…,s.139.
112Ibidem.
113APL,KWPPL,sygn.288,k.117.
