Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Szybkookazałosię,żewynalazekdrukustałsięwielkim,wręczepo-
kowymwydarzeniemwdziejachkulturyeuropejskiej.Miałteżduży
wpływnażyciespołeczne,polityczneireligijne.Ułatwiłdostępdoksiąż-
kiznaczniewiększejliczbieosób,cosprzyjałorozpowszechnieniuumie-
jętnościpisaniaiczytania.Przyspieszyłznacznieprzepływideiiprądów
umysłowych.Zmieniłrównieżsystemnauczania,gdyżniebyłjużpo-
trzebnymistrzustnieprzekazującywiedzę.Terazmożnabyłooprzećsię
naksiążkach,aprzecieżniewszystkieprezentowałytesameinterpretacje
imyśli.Drukdopomógłwszybszymrozwojuindywidualizmuspołecz-
negoiintelektualnego,cobyłodużymułatwieniemdlanowychruchów
reformacyjnych.PomógłMarcinowiLutrowiwodłączeniusięodKo-
ścioła,awprzyszłościpozwoliłnarozwójprasymasowej.
Bardzoszybkookazałosię,żenowywynalazekmożebyćwykorzy-
stanydorozpowszechnianiatreściniewygodnychdlawładzświeckich
ikościelnych.Reakcjąnatobyłowydawaniedokumentówusiłujących
przeciwdziałaćtejsytuacji.
Wdwadzieścialatpoukazaniusiępierwszejksiążkidrukowanej
wroku1479,papieżSykstusIVnadałprawacenzorskieUniwersytetowi
Kolońskiemu,apoteminnymuczelniomniemieckim.
W1487rokupapieżInnocentyVIIIwydałBullęIntermultiplicesno-
straelicitudiniscuras,wprowadzającącenzuręprewencyjnąwszystkich
druków.Kontrolamiałabyćsprawowanaprzezbiskupów.
Wwydanymw1501rokudekreciepapieżAleksanderVIBorgiagrozi
ekskomuniką
1drukarzomwydającymksiążkibezzgodycenzury,później
groźbęklątwyrozszerzononatych,którzyczytają,przechowująlubroz-
powszechniajątakiewydawnictwa.Ekskomunikagroziłanawetbisku-
pomikardynałom,którzyczytająje,nieposiadającnatospecjalnego
zezwoleniapapieża.
Hojnymecenasartystów–papieżLeonXwydałw1515rokupolece-
niepalenianastosieksiążekwydanychbezzgodywładzkościelnych.
WXVIwiekuzaczętoogłaszaćopracowaneprzezinkwizytorówko-
ścielnychiuniwersytetylistyksiągzakazanych–Indexlibrorumprohi-
bitorum.PapieżPawełIVpoleciłŚwiętejRzymskiejPowszechnejInkwi-
zycjiopracowaniejednolitegoindeksuiwtensposóbw1559r.pojawił
sięIndexautorumetlibrorumprohibitorum.W1566rokuPiusVpowo-
1Ekskomunika–klątwa,karakościelnapolegającanawyłączeniuzespołecznościko-
ścielnej.Wwiekachpoprzednich,azwłaszczawśredniowieczustanowiłapotężnąbroń
polityczną.Obecniecorazrzadziejstosowana.
