Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
chęćprezentowaniaodmiennychstanowiskipoglądównałamachgazet.
Wtensposóbpowstałaprasapolityczna,która,nawołującdowolnościo-
wychirewolucyjnychzmian,wnastępnymstuleciuodegrałaogromną
rolęwhistoriiEuropy.Radykalizmspołecznynaogółwiązałsięsilnie
zantyklerykalizmem.
Kościółtegookresu,podobniejakwiększośćówczesnychsiłpoli-
tycznych,prezentowałwyraźniekonserwatywnepoglądy.Wnowych
ruchachiideachwidziałzagrożeniedlastatusquofeudalnegoświata,
któryuznawałzajedyniesłuszny.Wnowychideachhierarchiaupatry-
wałaniebezpieczeństwoupadkuKościoła,zarównowsferzemoralności,
jakijegowpływównawładzępolityczną,stądwięcjejniechętnestano-
wiskowobeczewnętrznegoświata.
WtymteżczasiezaczęłosięwKościelekrystalizowaćstanowisko
wobecprasyjakozjawiska.PrzypadłotonaokrespontyfikatówGrzego-
rzaXVI(1831–1846)iPiusaIX(1846–1878).GrzegorzXVIwydał15
VIII1832rokuEncyklikęMirarivosskierowanąprzeciwkodoktrynie
wolnegokapitalizmu,głoszonejprzezksiędzaF.deLamennaise’ana
łamachzałożonegoprzezniegoczasopisma„L’Avenir”.Papieżpotępił
wniejcałądoktrynęliberalną,mówiłoświecie,wktórymkrólujepycha,
chełpliwanaukaiszarganesąświętości.Nakazałnarodompodporządko-
waniesięwładzyświeckiejiduchowemuautorytetowiKościoła,zgodnie
znakazemprawaboskiego.Zatewszystkieplagioskarżyłwolnąprasę:
„Wypadawtymmiejscuzająćsię,nigdyzadużoniepotępianąinieganioną,
wolnościądrukudopublikowaniawszystkiego,którejtaknatarczywieniektórzy
śmiąsiędomagaćiktórąpopierają.Jesteśmyprzerażeni,CzcigodniBracia,wi-
dząc,przezjaklicznemonstrualnedoktryny,araczejprzezjaklicznepotworne
błędy,jesteśmyatakowani,którewzdłużiwszerzrozpowszechniasięzapośred-
nictwemolbrzymiejliczbybroszuripism,pozbawionychwagi,alenabrzmiałych
złośliwością,zktórychrozprzestrzeniającesięzło,opłakujemy.(...)fałszywa,zu-
chwała,krzywdzącaStolicęApostolskąibrzemiennawolbrzymiezłodlaludu
chrześcijańskiegojestdoktrynatych,którzynietylkocenzuręksiążekodrzucają,
jakobardzotrudnąiuciążliwą,aletakdalekoposuwająsięwniegodziwości,iż
uważają,żeuchybiaonazasadomprawaiośmielająsięodmawiaćKościołowi
władzyjejustanawianiaiwprowadzeniawżycie”
3.
PodobnąpostawęprezentowałGrzegorzXVIwEncykliceProbeno-
stisz18IX1840roku,wktórejoskarżałprasęoodciąganieniewykształ-
conegoludu,azwłaszczamłodzieży,odwiarykatolickiej.
3GrzegorzXVI,Mirarivos,1832[w:]Środkispołecznegoprzekazuwnauczaniupa-
pieżyXIXiXXwieku.Maszynopis,archiwum„Ethosu”.