Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
JózefSzymonWroński•KościołyKrakowazbudowanewlatach1945-1989...
Ks.JanKuś–duszpasterzzPleszowa1imiejscowaludnośćwiedzieli,żeDwładza”
niczegowierzącymniezagwarantuje,trzebająpostawićprzedfaktemdokonanym,
więczajęlibudynek.
Znanajestprzewrotnapostawawładzy,którawramachtzw.politykiwyznanio-
wejpopierałainnewyznania,stanowiąceDzaporę”iDprzeciwwagę”dlawyznania
rzymskokatolickiego2,zgodniezhasłem:divideetimpera–dzielirządź,byśmógł
łatwiejsterowaćspołeczeństwem.Tęoddawnawypróbowanąmetodęiprzebiegłą
taktykęwładza(wtymbezpieka)chciałazastosowaćteżwobecEpiskopatu,bydopro-
wadzićdorozbiciajednościKościoła.Rozumiano,że:
DopókiKościółstanowićbędziemonolit,dopótyprzychodzićmubędzieochotanapróbę
siłiwalkęzsocjalizmem3.
Dlategoteżczasami,gdyprośbydotyczyłypozwoleńnabudowękościołów,klasz-
torówczyteżrozbudowęplebanii,władzeprzewrotniezezwalały,anastępnieod-
mawiaływydaniazezwolenianarozpoczęciebudowykościołów,alecociekawe,ze-
zwalałynarozpoczęciebudowyklasztoru(np.ss.Serafitek)czyrozbudowęplebanii
(np.przykościeleśw.Szczepana),argumentującwtymostatnimprzypadkum.in.
następująco:
Zaznaczasię,żewydaniezezwolenianaprzebudowęplebaniiodciągnieuwagęizaintere-
sowanieproboszczasprawąbudowynowegokościołanaterenietejżeparafii4.
Dlatego,byniepowstałowrażenie,żewładzewydajązezwoleniawzakresiebu-
downictwasakralnego,kuriadomagałasię,abyproblembudownictwarozpatrywać
wdwóchkategoriachobejmujących:1.budownictwosakralne,czylibudownictwo
kościołówikaplic;2.budownictwokościelne,czylibudynkizaplecza(np.plebania,
salkikatechetyczneitd.).Kolejnympostulatemzestronykuriibyłozalecenie,abyPre-
zydiumRadyNarodowejMiastaKrakowapoleciłozespołomprojektującymbudowle
nanowychosiedlachuwzględnianiewplanachurbanizacyjnychlokalizacjiośrodków
kościelnych(wtymbudowykościołów)dlatychosiedli,czylidefactorezerwowanie
miejscapodbudowęwprzyszłościosiedlowegokościoła5.
1
ObsługiwałontakżekaplicęwLuboczy.Por.J.L.Franczyk,NafundamencieKrzyża,o.c.,
s.80.
2
Działaływówczasnastępującewyznania,stowarzyszeniaizwiązki:1)GminaŻydowskawKrako-
wie,2)JednostkaBraciPolskichArian–UnitarianwKrakowie,3)KościółAdwentystówDniaSiódme-
go,4)KościółChrześcijanBaptystów,5)KościółEwangelicko-Augsburski,6)KościółEwangelicko-Me-
todystyczny,7)KościółPolsko-Katolicki,8)KościółZielonoświątkowy,9)PolskiAutokefalicznyKościół
Prawosławny,10)StowarzyszenieBadaczyPismaŚwiętego,11)StowarzyszenieBuddyjskieKarma-Ko-
aya,12)StowarzyszenieBuddyjskieZań-Czogie,13)DStrażnica”,TowarzystwoBiblijneiTraktatowe,
14)ZwiązkiŚwiadkówJehowy,15)ŚwieckiRuchMisyjnyDEpifania”,16)TowarzystwoŚwiadomości
Kryszny,17)ZjednoczonyKościółEwangeliczny,18)ZrzeszenieWolnychBadaczyPismaŚwiętego,
19)ZwiązekBuddystów.Danewedług:UrządMiastaKrakowanrzespołu1431.Spiszdawczo-od-
biorczy,nr2materiałówarchiwalnych.Wydziałds.WyznańUrzęduMiastaKrakowaprzekazanychdo
ArchiwumPaństwowegowKrakowiezlat1951–1973,1974–1990,1990–1995,zdnia31VII2000.
3
Cyt.za:H.Dominiczak,OrganybezpieczeństwaPRLwwalcezKościołemkatolickim
1944–1990,Warszawa2000,s.308.Por.A.Dudek,R.Gryz,o.c.,s.320.
4
TJNnr38/79,teczka2,s.2.
5
Takipostulatwystosowałakuriam.in.w1972roku.
