Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dążącedowprowadzeniawRzeczypospolitejreform
ocharakterzepolityczno-ustrojowym,zebranewokół
rodzinCzartoryskichiPoniatowskich.Wroku1764
wwynikuzabiegupolegającegonazawiązaniusejmu
elekcyjnegopodwęzłemkonfederacji,przywydatnej
pomocyKatarzynyII,udałoimsięzdobyćtrondla
StanisławaAugustaPoniatowskiego,zaśmonarcha
wramachzobowiązaniazawartegowpactach
conventachprzyrzekłutworzyćszkołęrycerskądla
młodzieżypochodzeniaszlacheckiego,jedyną
państwowąplacówkętegotypuutrzymywanąprzez
skarbpaństwa.Onteżsprawowałogólnynadzórnad
szkołą,któramiaławyjątkowoelitarnycharakteriprzez
całytrzydziestoletniokresswojegoistnienia
(zakończyładziałalnośćzkońcemlistopada1794roku
decyzjąwładzrozbiorowych)nigdyniekształciławięcej
niżosiemdziesięciukadetówjednocześnie,łączniezaś
jejprogiopuściło650kadetów.Częśćznichpoświęciło
siękarierzewojskowej,dochodzącwarmii
Rzeczypospolitejipóźniejdonajwyższychszarż,inni
zaśwybralisłużbęcywilną.Zapewne
dziewiętnastoletniAndrzejTadeusz,jakoprzedstawiciel
niezbytbogatejaniliczącejsięrodzinyszlacheckiej,
jakichwRzeczypospolitejbyłoówcześniedziesiątki
tysięcy,miałwrzeczysamejniewielkieszanse
nadostąpieniezaszczytupodjęciazajęćwSzkole
Rycerskiej;poniekądpotwierdzatoodległywpis
naliście.Jestniemalpewne,żeznalazłsięnaniejdzięki
protekcjijakiejśważnejosobistościmającejsilną
pozycjęwkręgachmagnackich.Historycy
podejrzewająotodwieosoby:ówczesnegopisarza
polnegolitewskiegoJózefaSosnowskiego,będącego
wdobrychkontaktachzmonarchą,lubsamegoAdama
Czartoryskiego,któregodobrasąsiadowały
zmajątkiemKościuszków.
