Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
inieustannychkonfliktów,przystąpionodopierwszegoeksperymentu
(1911)polegającegonatworzeniuwiosekzeskolektywizowanymi
gospodarstwamirolnymi[51].
Ideemesjanizmu,naktórychpoczątkowobudowanoPalestynę,nie
byłyaninowe,aniwyłącznieżydowskie.Wdużejmierzetotesame
idee,któretworząwielkielaickiewizjeepoki:anarchizm,socjalizm
ikomunizm.Toideeczerpiącezeuropejskich,niezaśżydowskich
źródeł,ajużbardzomałoztradycyjnegojudaizmu.Idee
teformułowanojęzykiempełnymmarksistowskiegożargonu,utopijnej
retorykiiniemiecko-słowiańskiegonarodowegoromantyzmu.
Wmesjanistycznymzapalezawszewraziepotrzebymożnabyło
sięgnąćdożydowskiejskarbnicy(przecieżmesjanizm,jakteżniektóre
formyspołecznegoradykalizmusąistotąkulturyŻydów).Zwolennicy
socjalistycznychstosunkówwłasnościmoglinaprzykładznaleźćdla
nichpotwierdzeniewzaleceniachKsięgiKapłańskiej,dotyczących
pięćdziesiątegojubileuszowegoroku,kiedytonowopowstałeukłady
własnościidawnedługizostająskasowane„[iwówczas]każdyzwas
powrócidoswejwłasnościikażdypowrócidoswegorodu”(25,10).
Natomiasttesameosobyzpewnościąignorowałyciągdalszy:„nie
będzieciesiać,niebędziecieżąćtego,courośnie,niebędzieciezbierać
nieobciętychwinogron”(25,11).
Dużoczęściejjednakstosunekdospuściznyżydowskiejjest
niechętnyipełengoryczy.TakijaknaprzykładuChaimaBrennera,
jednegoznajbardziejopiniotwórczychiwpływowychludzidrugiej
aliji:
Duchżydowski?Pustegadanie!Wielkaspuścizna?Nonsens!Czasnauczciweprzyznanie
się:niejesteśmywielewarciiniewzbudzamyszacunku.Musimypoznaćtajemnicę
pracyidlanaszejwspólnejpamięcihymnemwysławiaćtych,którzyuprawiająwłasną
ziemię.DopierowtedyzasłużymynamianoCzłowieka[…].Grzeszyliśmy,niepracując:
jedyniepoprzezpracęujawniasięwnasCzłowiek[52].
Syjonizmwpragmatycznejwersji,dominującejwtamtymczasie
ibędącejpodstawą,naktórejpowstawałopaństwo,kusiłszansą
uwolnieniaŻydówodichżydowskiejspuścizny.NowyŻyd
pozbawionyniemalwszystkichmałopochlebnychfunkcjiicech,
októrecałewiekiobwinialiŻydówichwrogowie,stawałsię
zdumiewającopodobnydonowegosocjalistycznegoczłowieka.
