Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wczasieinsurekcjikościuszkowskiejpełniłnaszkanonikfunkcję
komisarzaKomisjiPorządkowejKsięstwaMazowieckiego.Porozbio-
rach,wlatach1800-1802objąłskromneprobostwowKazimierzuDol-
nymnadWisłą,skądbliskomiałdoPuławksiążątCzartoryskich.
Bywałtamczęsto,oglądałzgromadzonenarodowepamiątkiioddawał
siępoetyckiemunastrojowi,tworzącwierszeipoematyhistoryczne
dedykowaneCzartoryskim.JaknapisałLudwikŁętowski,pamiętni-
karz,aod1841r.biskuppomocniczykrakowski:„poskładałnieśmier-
telnewierszeswoje:HymndoBoga,Sybillę,czySejmwiślicki”.Jegonaj-
bardziejznanyminajlepszympoematembyłaŚwiątyniaSybilli,
wktórejopisałpuławskieogrodyizbiorypamiątek.ZarzucanoWoro-
niczowijakopoecienaśladownictwowierszyAdamaNaruszewicza,
jednakzgodnieprzyznawano,jegopoezjajednoczywsobiemiłość
doBogaiOjczyznyorazgłębokąuczuciowość,któraspotkałasię
zuznaniemczytelnikówokresuromantyzmu.
Wroku1800JanPawełWoroniczzostałczłonkiemnowopowsta-
łegoTowarzystwaPrzyjaciółNaukwWarszawie,aw1803r.przeniósł
sięnaprobostwowPowsinie,nieopodalWilanowa.Częstoprzebywał
wstolicy,mieszkając„nakanonii”
.Wroku1806armiafrancuskazajęła
Warszawę,uwalniającmiastospodpruskiegopanowania.Wtedyteż
doszłodoepizoduzwiązanegozJanemPawłemWoroniczem,opowie-
dzianegoprzezświadkawydarzeńpóźniejszemuprezesowiSenatu
WolnegoMiastaKrakowaStanisławowiWodzickiemu.Woronicz,cho-
ciażmiałzazłeNapoleonowidążeniedosupremacjiwładzyświeckiej
nadduchownąinieposzanowanieKościoła,towiązałznimnadzieje
naodzyskanieprzezPolskęniepodległości.Pewnegozimowegodnia
1806r.spostrzegł,żewyzwolicieleWarszawy-żołnierzefrancuscy,
zziębnięciigłodni.Szybkopodążyłdodomu,„rozgrzanychęcią
dobregouczynku”
,abyudostępnićimmiejscedoogrzaniainakarmić.
Tymczasemnamiejscuokazałosię,Francuziwjegodomuugościli
sięsami-zastałdrzwiwyłamane,piwniceispiżarniespustoszone,żoł-
nierzypijanychipalącychfajki,natomiastwewłasnymłóżkuoficera,
którynanieśmiałepowitaniesłabąfrancuszczyznąWoroniczapowie-
10