Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Dyskursneoliberalnyomieściepostsocjalistycznym
–żywiołowyrozwójinstytucjifinansowych,
–wdrożenienowychrelacjipomiędzyfinansowymiiniefinansowymisekto-
ramigospodarkinakorzyśćtychpierwszych,
–nowepodstawyprawnepromującefuzjeiprzejęciawdziałalnościpodmio-
tówgospodarczych,
–wzmocnieniebankówcentralnychorazukierunkowanieichdziałalnościna
stabilnośćcen,
–determinacjęwdrenażuzasobówobszarówperyferyjnychnarzeczcen-
trów.
Neoliberalizmmiałstwarzaćnajlepszyklimatipodłożedlarozwojubiznesu
nacałymświecie,przyjednoczesnymdomaganiusięułatwieńiulgwsyste-
machpodatkowych,ograniczonejingerencjipaństwainiezakłóconegodostę-
pudorynkówizasobów(Hall,Massey,Rustin2015:11).Powszechnebogac-
twowramachzastosowaniadoktrynyneoliberalnejmiałobyćrezultatemtzw.
trickle-downefect,awięczałożenia,żepolitykawprowadzaniaudogodnień
finansowychdlabiznesuiosóbzamożnychwogólnymrozrachunkuopłacisię
finansowocałemuspołeczeństwu(Gray2007).Wliteraturzepolskiejużywasię
określenia"teoriaskapywania”(trickle-downtheory),któramazazadaniedo-
wieść,żejedyniebogacimogątworzyćbogactwo,którenastępnie"skapuje”
nawszystkichpozostałychczłonkówspołeczeństwa(Bałtowski,Kwiatkowski
2009:52).
Ideologianeoliberalnaopierasięnaprzekonaniu,żeotwarte,konkurencyj-
neinieregulowanerynki,uwolnioneodingerencjipaństwaidziałaniazbio-
rowościspołecznych,stanowiąoptymalnymechanizmrozwojuspołeczno-
-ekonomicznego(Peck,Theodore,Brenner2009:50).Państwoneoliberalne
faworyzujewyraźnieokreśloneprawawłasnościprywatnej,rządyprawaoraz
swobodniefunkcjonującerynkiiwolnyhandel.Rolapaństwasprowadzasię
natomiastdokreowaniaiutrzymywaniaodpowiednichraminstytucjonalnych
(Harvey2008:10).Neoliberalizmsprzeciwiasiębowiemaktywnejekonomicz-
nejrolipaństwa,wydatkompublicznymiczynnejpolitycefiskalnej,atakże
wyraźniepostulujewielkieograniczeniawydatkówsocjalnych.Powodzenie
gospodarkiorazdobrobytspołeczeństwazależećmająwyłącznieodpełnego
wykorzystaniainstrumentówwolnorynkowych.Wdoktrynieneoliberalizmu
brakjestzatemmiejscadlapaństwatroszczącegosięorozwiązywaniepro-
blemówsocjalnych(Ładyka2012:19).Tymczasem"wpierwotnejideiAdama
Smithaswobodarynkowamiałaprowadzićnietylkodooptymalnejalokacji
zasobówmiędzyróżnekierunkiwytwarzania,alerównieżdooptymalnego,
czylisprawiedliwego,podziałuczynnikówprodukcji,napodstawiegrymię-
dzypodażąipopytem”(Sadowski2011,za:Ładyka2012:20).Neoliberalizm
