Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kriokablenadprzewodnikowe
9
2008rokiemchłodnictwa.Skropleniehelu,ostatniegogazuszlachetnego,doko-
nanemetodązastosowaniaefektuJoule’a–Thomsona,wniskichtempera-
turach,zostałoszczegółowoopisaneprzezKamerlinghaOnnesa.Zauważmy,
żewielelatpóżniej,bowlatachtrzydziestychmetodatazostałausprawniona
przezprof.P.Kapicę,laureatanagrodyNobla,poprzezwprowadzenietzw.
detandera–turbinki,którawirujączprędkościąwielutysięcyobrotównaminutę,
podwpływemprzepływugazowegohelu,odbierajegoenergięioziębiago.
Natomiastsamoodkrycienadprzewodnictwaotoczonejestpewnymnim-
bemtajemniczości.Jednązprzyczynsąniezbytjasnezapiskiwdziennikach
laboratoryjnychKamerlinghaOnnesa.Lata1909-1912zgodniezchronologią
opisanesąwdwóchzeszytachlaboratoryjnych56i57.Jaksięokazujena
zeszycie56widniejądaty1909-1910,natomiastzeszyt57zaczynasięoddaty
26.10.1911r.,czyliznaczniepoodkryciunadprzewodnictwa,któremiałomiejsce
wkwietniu2011r.TakżeręcznycharakterpismaKamerlinghaOnnesautrudniał
odczytaniejegodzienników.Tenieprecyzyjnościstałysięprzyczynąlicznych
spekulacjidotyczącychsamegoodkrycianadprzewodnictwa.Wzeszytach
figurujądaty8.04i23.05pierwszychdoświadczeń,stwierdzającychstan
„supraconductivity”,jaknazwałtennowystanKamerlinghOnnes.Jednakbrak
jestroku,wktórymwykonanoteeksperymenty,natomiastpomiędzyzapiskami
figurujeadnotacjaoprzeprowadzonymeksperymencienazestalonymtlenie,
zdatą19.05.1910r.czylirokwcześniej.Równieżniejasnesązapiskizsamego
eksperymentuwdziennikachlaboratoryjnychKamerlinghaOnnesa.Mierzono
głównieciepłowłaściwehelu.Onnespisze,żezaobserwowałzerowąrezystancjęrtęci
w3K,natomiastjestznanaanegdotao„niebieskim”młodymasystencie–ubranym
wniebieskikombinezon.Jakgłosianegdotaasystentbyłsennytegodnia,stąd
teżjegoroztargnienie,któredoprowadziłodozbytdużegoobniżeniatempera-
tury.Próbanaprawieniabłęduipodwyższeniatemperaturyzaowocowałanieocze-
kiwanymwychyleniemwskazówkigalwanometru,cobyłosygnałemobwiesz-
czającymprzejściertęcidonowegostanu.Celemeksperymentubyłobowiem
sprawdzeniesłusznościteoriiDrudego-Lorentzaokreślającejzmianyrezystancji
metalizezmianątemperatury,wtymprzypadkuzestalonejrtęci.Takwięcdatę
8kwietnia1911r.przyjmujesięzaodkrycienadprzewodnictwaprzezHeike
KamerlinghaOnnesa.Tajednazfundamentalnychwłaściwościnadprze-
wodnikówodkrytaprzezKamerlingaOnnesaopisanajestprostązależnością:
R=0
(1)
BardzointeresującesądalszezapiskiOnnesaztegodnia,możenawet
przezwieluprzeoczone,dotyczącezaobserwowaniazmianwłaściwościciekłego
heluzobniżaniemtemperatury.Piszeonpierwotnieowrzącymhelu,anastępnie
ojegouspokojeniuzobniżeniemtemperatury.Jakztegowynikajednegodnia
