Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełFlorenski
NAWARSTWIENIAKULTURYEGEJSKIEJ
DLACZEGOHISTORYKFILOZOFIISTAROŻYTNEJPOWINIENBADAĆ
KULTURĘEGEJSKĄ?
Wiemyjuż[1],żewiekHomeraodpowiadakońcówcegreckiego
średniowiecza,ato,coniedawnouważanebyłozapoczątekgreckiej
historii–wczesnemugreckiemuodrodzeniu[2].Jońskafilozofia
przyrody,jeślichodziomiejsce,którezajmujewkulturze,atakże
warunki,wjakichpowstała,jakożywoprzypominafilozofię
wczesnegowłoskiegoodrodzenia,którepowstałodwadzieścia
wiekówpóźniej(VI–XIVwiekpoChrystusie).Wdalszejczęści
wykładuniejednokrotniebędzieciemielipaństwookazjęprzekonać
się,żetakżecodoswojejistotyprzypominaonadozłudzenia
tęostatnią.
Mającnauwadzewspomnianewyżejpokrewieństwo,możemy
zadaćsobienastępującegorodzajumetodologicznepytanie:Filozofia
wswojejistociejestwytworem„dziennej”świadomości,dziełem
rozcinającejjasnościdziennegoświatła.Czynienależystąd
wyciągnąćwniosku,żefilozofiakażdegookresukontynuujepracęnie
bezpośredniopoprzedzającegookresu,tzn.okresu„nocnej”
świadomości,leczokresuprzedostatniego,takżedziennego?
Wstajączłóżkapoprzespanejnocy,niekierujemymyśliwstronę
marzeńsennych,którychdopierocodoświadczyliśmyweśnie,lecz
wstronęmyśliitroskdnia,przeszłości,zwijającwzwartącałośćnić
dziennejświadomości,niezauważającniejakowyciętychzżycia
kawałków,stref,obszarównocnejświadomości.Naszeżycietoczy
siędwomaparalelnymitorami–dnieminocą–które,chociażsię
przeplatają,zdająsięniewidziećsiebie,tworzącrazemdwie
paralelneniciżycia–czarnąibiałą.Właśnietęmyślwyraził
psalmistasłowami:„Dzieńdniowipodajehasło,anocnocy
przekazujewieść”(Ps19,3).Właśnietakdziejesięrównież
whistorii.Strefydziennejświadomości„podająhasło”,tzn.
dysponująciągłościąpodania,jednolitymrozumemkultury;nie