Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Życie,dziełaicharakter
zniechęciąwobecichdespotycznegofanatyzmu,żewpóźniej-
szychlatachniechciał,byktokolwiekwspominałolatachjego
wczesnejedukacji.Jejcharaktermożnawywnioskowaćzuwagi
zawartejwjegokrótkiejrozprawieokształceniu,zredagowanej
napodstawienotatekzwykładówpodkoniecjegożycia:
nWieluludziwyobrażasobie,żelatamłodościbyłynajprzyjem-
niejszymiinajlepszymiwichżyciu;takjednakniejest.Latatesą
najprzykrzejsze;jesteśmywtedypoddaniścisłejdyscyplinie,rzadko
możemysamiwybieraćsobieprzyjaciół,ajeszczerzadziejcieszymy
sięwolnością”
.
Wliście,którynapisałdoKantajegodawnyszkolnykolega,
filologDavidRuhnken,wczasie,gdyobajstalisięsławni,znaj-
dujesięnastępującyfragment:ntrzydzieścilatminęłoodczasu,
gdyjęczeliśmypodpedantycznieponurą,aleniecałkowiciebez-
użyteczną,tyraniątychfanatyków”
.BezwątpieniaKantopuścił
szkołę,obarczonyznacznymciężaremmelancholii,atakżewy-
posażonywogromnąsamodyscyplinę.Swojepierwszedoro-
słelatapoświęciłpoczęścinaużycietejdrugiej,byzwalczyćtę
pierwszą.Wdużejmierzemusiępowiodło.Mimoniełatwych
warunkówżycia,wątłegoizdeformowanegociałaorazstraty
zarównoojca,któregoszanował,jakimatki,którąbardzoko-
chał,Kantszybkostałsięjednymznajpopularniejszychmiesz-
kańcówKrólewca,wszędziemilewidzianymzpowoduswego
wdzięku,błyskotliwościiumiejętnościkonwersacji.
Kantrozpocząłstudiawojczystymmieściewwiekuszesna-
stulat,aukończyłjesześćlatpóźniej.Ponieważniebyłwsta-
niezdobyćposadynauniwersytecie,pracowałjakoprywatny
nauczycielwróżnychdomach.Dopierowwiekutrzydziestu
jedenlatotrzymałstanowiskouniwersyteckiendocentaprywat-
nego”-zatrudnieniebezwynagrodzenia,umożliwiającewygła-
szaniepublicznychwykładówidająceszansenanędznezarobki
14
