Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A1–Budowaneuronu
3
Aksonczy
dendryt?
Aksonoddendrytumożnaodróżnićnapodstawiestruktury.Aksonysą
zazwyczajdługie,owyrównanejśrednicy,nierozgałęziająsięzbytgęsto,
niemająkolcówisąotoczoneosłonkąmielinową.Dendrytysąkrótsze,
gęstorozgałęzionewzdłużcałejdługości,zwężająsiękukońcowi,aczęść
znichmastrukturyzwanekolcamidendrytycznymi.Dendrytysąprze-
dłużeniemciałakomórkiidlategozawierająaparatGolgiego,szorstkie
retikulumendoplazmatyczneirybosomy—organelleniewystępujące
waksonach.Natomiastzarównodendryty,jakiaksonyzawierająmito-
chondria.Ponieważaksonyniemająmaszyneriidosyntezybiałek,to
substancjetesądostarczanezciałakomórkizwykorzystaniemmecha-
nizmuzwanegotransportemaksoplazmatycznym.Zakończeniaakso-
nówzawierająbardzodużomitochondriów,cojestodzwierciedleniem
znacznychpotrzebenergetycznychmetabolizmuaksonów.
Różnicewskładzieorganelliwobutypachneurytówwynikajązod-
miennejorganizacjimikrotubul.Mikrotubulesądługimibiałkowymi
polimerami,będącymiczęściąwewnętrznegorusztowaniakomórek
zwanegocytoszkieletem.Mikrotubuledziałająjakszyny,poktórych
organelleporuszająsięwewnątrzkomórki.Obakońcemikrotubulsą
spolaryzowaneiobdarzoneznakiem+lub–,cooznacza,żeorganelle
poruszająsięwspecyficznychkierunkach.Mitochondriawędrująod
końca–dokońca+,podczasgdypozostałeorganelleporuszająsięwkie-
runkuod+do–.Zarównodendryty,jakiaksonysąwypełnionemikro-
tubulami.Mikrotubulewdendrytachułożonesąwobukierunkach,od+
do–iodwrotnie.Waksonachnatomiastmikrotubuleukładająsięzawsze
końcem+dystalnieodciałakomórki.Takwięcaksonytransportująmito-
chondriawkierunkuodciałaneuronudoswoichzakończeń,niemogą
natomiasttransportowaćinnychorganelli.Inaczejwdendrytach,mikro-
tubulezorientowanewobukierunkachmogątransportowaćwszystkie
rodzajeorganellikomórkowych.
Wokresierozwojuidojrzewanianeuronywytwarzająwypustki,które
początkowonieróżniąsięodsiebie.Procesichróżnicowanianiejest
dotychczasdokładniepoznanyiniewiadomo,codecydujeotym,że
jedneznichbędąaksonami,ainnedendrytami.Pierwszym,wyraźnie
rozróżnialnymsygnałem,żedanawypustkabędzieaksonem,jestjejzna-
cznieszybszetempowyrastania,odtych,którebędąwprzyszłości
dendrytami.
