Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wioślarzy,natomiastwksiędzeXIXAgamemnonzwracasiędoAchillesa,
abytenwybrał(KpiVάPεVoc-Il.,XIX,193;zob.takżeIl.,IX,521;Il.,VI,
188;Il.,XIII,129)sobiemłodychwojowników.Wspomnianeznaczenie
tegoczasownikapojawiasięteżwinnychmiejscachwOdysei,wktórej
taaktywnośćzwiązanazwybieraniembywaczęściejpodkreślananiż
wIliadzie:Kp{VoσGoi(Od.,IV,408),KpiVάPεVoc(Od.,IV,530;Od.,XXIV,
108),Kp{Voc(Od.,IV,666;Od.,IX,90;Od.,IX,195;Od.,X,101;Od.,
XIV,108),KpiVάσGωV(Od.,VIII,36),KpiVGέVtε(Od.,VIII,48),Kp{VoiPi
(Od.,XIV,217).Wartozwrócićuwagę,żeczynnośćwyboru,takjak
wpoprzednichprzypadkach,opierasięnazdolnościodróżnieniaisepa-
racji.Wybraćkogoślubcośoznaczaoddzielićzewzględunaokreślone
kryteriumjednerzeczy(osoby)oddrugich.Wybieranietonicinnego,jak
wydzielanieokreślonegozbioruzjakiejścałości.Podobniejakwprzy-
padkuczynnościoceniania,takżewybieranietowyznaczaniegranic
wperspektywiejakiegośkryterium.Takpojętykrytycyzmwolicjonalny
odwołujedopierwotniejszegokrytycyzmuseparacyjnego.Świadomy,to
znaczynieprzypadkowy,wybóropierasięnadokonaniuodróżnieniatego,
cospełniaprzyjętekryteria,odcałejreszty.Tymsamymkrytycyzmwo-
licjonalnytozdolnośćwyboruipreferencjiopartanaanaliziedostępnego
uniwersumwceluwyróżnieniatychjegoelementów,którespełniająwy-
znaczonekryterium.
AnalizującznaczeniaKp{VωwpismachHomera,wartozwrócićjesz-
czeuwagęnateużycia,którewiążąsięzczynnościątłumaczeniaiob-
jaśniania
68lWksiędzeVIliadyHomer,opisującofiaryDiomedesa,wśród
którychbylisynowiewieszczkaEurydamanta,stwierdza,żeichojciec
przedwalkąnieobjaśniłsnów(ἐKp{Vot)ὀVε{poUc-Il.,V,150)swym
synom.ZkoleiksięgaXIIzawierafragment(Il.,XII,228-229),wktórym
pokazanejest,jakdanefaktytłumaczyłby(ὑπoKp{Voito)zapewnewiesz-
czek(Gεoπpόπoc),któryjasnowswymsercuznakirozumie(ὃcσάφo
GUPῷ/εἰδε{ηtεpάωV[ś]).WtymwypadkuczasownikὑπoKpńVoPoi
oznaczazdolnośćtłumaczenia,interpretowania,anawetzdolnościpro-
fetyczne.Umiejętnośćtadookreślonajestpewnąformąwiedzynatemat
znaków(słowoεἰδε{ηpochodziodczasownikaoἶδo/εἴδω,któryoznacza
międzyinnyminwidzieć”,aleteżnwiedzieć”).Ointerpretowaniuzna-
kówlubsnówwspominaHomertakżewinnychmiejscach:KotdPoῖpoV
ὑπoKp{VoitoVoήσoc(Od.,XV,170),ὄVεipoVὑπόKpiVoi(Od.,XIX,535),
ὑπoKp{VoσGoiὄVεipoV(Od.,XIX,555).Wartozwrócićuwagę,żewżad-
nymzprzytoczonychprzykładówniemamowyoczynnościobjaśniania
orazinterpretowaniawsensiefilozoficznym.Krytycyzm-nazwijmygo-
interpretacyjnywdziełachHomeraodniesionyjestgłówniedoznaku
(tέpoc)lubsnu(ὄVεipoc).Możnajednakprzypuszczać,żewrazzroz-
Rozdział1lIstotaifunkcjekrytycyzmu
68Pomijamteużycia,którezwiązanesązodpowiadaniemczyteżdawaniemodpo-
wiedzi:ὑπoKp{VoVtoi(Il.,VII,407;Od.,II,111).
59
