Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
absurdalnychkonsekwencjimożnadostrzec
wwygłoszonymw2010r.wPrincetonprzemówieniu
Bernankego,zatytułowanym„ImplicationsoftheFinancial
CrisisforEco-nomics”(„Wpływkryzysufinansowego
naekonomię”).Podstawowympowodem,dlaktórego
„standardowym[makroekonomicznym]modelom”nie
udałosiędostrzecnadchodzącegoWielkiegoKryzysu
Finansowegobyło–jakprzyznałBernanke–to,żemodele
te„zostałyzaprojektowanenapotrzeby(…)[wyłącznie]
okresówbezkryzysowych”.Innymisłowy,konwencjonalne
modelewykorzystywaneprzezortodoksyjnych
ekonomistówzostały(świadomielubnie)skonstruowane
wtakisposób,aby
wykluczyćsamąmożliwość
poważnegokryzysulubdługotrwałegookresu
pogłębiającejsięstagnacjigospodarczej.Takdługo,jak
wzrostgospodarczywydawałsięsolidny–powiedział
swoimsłuchaczomBernanke–modeleokazałysię
„całkiemprzydatne”.Problemem,jakpodkreślał,niebyło
więcto,iżmodele,naktórychopartazostałaanaliza
ekonomicznaipolitykagospodarcza,były„niewłaściwe
lubprzynajmniejobarczoneznaczącymbłędem”.
Toraczejpęknięciebańkifinansowejipóźniejszykryzys
stanowiłyokoliczności,któreniemiałyprawasięzdarzyć,
idlawyjaśnieniaktórychmodelenigdyniebyły
przewidziane14.Przypominatometeorologa,który
stworzyłmodelprognozującywyłączniesłonecznedni
zrzadkatylkoprzerywaneniewielkąmżawką,iktóry,gdy
przychodziwielkaburza,utrzymujewobroniemodelu,
żeniebyłonnigdyprzeznaczonynaokolicznośćtak
nieprawdopodobnychinieprzewidzianychwydarzeń15.
Wszystkotowskazujenabrakwobrębiegłównego
nurtuekonomiiinaukspołecznychracjonalnej
interpretacjihistorycznej.„Większośćfundamentalnych
błędówpopełnianychwanalizieekonomicznej”,pisał
wswojej
HistoryofEconomicAnalysis
(
Historiianalizy
ekonomicznej
)JosephSchumpeter,„jestspowodowana
brakiemhistorycznegodoświadczenia”lubhistorycznego
zrozumienia.DlaSchumpetera,rażącokontrastuje
tozpodejściemMarksa,będącego„pierwszym