Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
CzęśćI.Teoriaimetodyanalizydyskursuwperspektywiebadańnadmigracjamiś
(konstytuowanejpoprzezdyskurs)18.ZaDavidemHowarthemmożnawtym
kontekściepowtórzyć,żedyskurstoHsemiotycznywymiarpraktykispołecznej”19.
M.Foucaultzakładał,żedyskursówjestwiele,przyczymdyskursytonie
wyłączniezbioryznaków,awspomnianeHpraktykiformująceprzedmioty”20,
októrychmówią.Stosowałonpojęcieformacjidyskursywnych,Hzktórychkażda
coinnegoakceptujeicoinnegoodrzuca,stanowiącjedynąwswoimrodzaju
organizacjęwiedzyipraktykiżyciowej”21.Zformacjądyskursywnąmamydoczy-
nienia,gdyudasięustalićwjakiejśgrupiewypowiedziHpodobnysystemrozpro-
szenia(ś),regularnośćwobrębieprzedmiotów,sposobówwypowiadania,pojęć
iwyborówtematycznych”22.Wtakimrozumieniu,dyskurstozbiórwypowiedzi
należącychdojednejformacjidyskursywnej23.M.Foucaultzwróciłuwagę,żenp.
wprzypadkuchoróbumysłowych,wrazzupływemczasudoszłododużychzmian
wdefiniowaniuszaleństwa.Ludziebędącyuwładzymieliarbitralniewyznaczać
granicemiędzynormalnościąanienormalnością,cotworzyłoróżneHformacje
dyskursywne”.Formacjetezkoleiwsposóbrzeczywistywywierałyiwywierają
wpływnaludziprzypisanychdogrupyosóbnormalnychlubnienormalnych.
Wdanymmomenciedziejowymtraktowanejakoniepodważalneiprzeradzają
sięwideologieutrwalaneprzezdalszydyskurs.JakwięczauważaM.Foucault,
Hprawotworzeniaznaczeniamożebyćdosłowniewładząkreowaniaszaleństwa”24.
WedługM.Foucault,dyskursjestrównieżsystememwładzyoznaczającym
narzucenieokreślonejdefinicjiHprawdyifałszu,dobraizła,normalnościipato-
logii”25.Jednostkipodporządkowywaneprzytympraktykomdyskursywnymbez
swojejwiedzyiwoli26.Każdydyskursrządzisięswoimiregułami,poprzezrealizo-
wanądoktrynęwiążejednostkizHokreślonymitypamiwypowiedzii(ś)zakazuje
imwszystkichinnych”27,podlegakontroliswoistejHdyskursywnej(policji’”28.
M.Foucaultnazywatoporządkiemdyskursu.Naporządektenskładasięcało-
kształtzinstytucjonalizowanychpraktykdyskursywnychwdanejdziedzinieirelacje
międzynimi29.JesttozarazemHobszar(ś)októrykonkurująróżnedyskursy
18S.Jäger,Discourseandknowledge…,op.cit.,s.33.
19D.Howarth,Dyskurs,OficynaNaukowa,Warszawa2008,s.23.
20M.Foucault,Archeologiawiedzy…,op.cit.,s.57.
21J.Szacki,Historiamyślisocjologicznej…,op.cit.,s.906.
22M.Foucault,Archeologiawiedzy…,op.cit.,s.44.
23Ibidem,s.138.
24E.Griffin,Podstawykomunikacjispołecznej(przekładO.iW
.KubińscyorazM.Kac-
major),GdańskieWydawnictwoPsychologiczne,Gdańsk2003,s.371.
25J.Szacki,Historiamyślisocjologicznej…,op.cit.,s.907.
26Ibidem,s.906.
27M.Foucault,Porządekdyskursu.WykładinauguracyjnywygłoszonywCollègedeFrance
2grudnia1970(przełożyłM.Kozłowski),słowo/obrazterytoria,Gdańsk2002,s.31.
28Ibidem,s.26.
29S.Titscher,M.Meyer,R.Wodak,E.Vetter,Methods…,op.cit.,s.148–149.