Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Ważne,abyzwrócićuwagę,żeprzetwarzaniebodźcówspołecznych,ale
równieżinnych,możeodbywaćsięwsytuacjiniepewnościpoznawczej(nie
wiemy,coinniludziemyśląiczują;niemamypełnejinformacjinatemat
kontekstu,wktórymobserwujemyinnychludzi).Wtedywcześniejszawiedza
(wtymnp.schematypoznawcze),którąmamynatematsiebie(np.ujestem
słaby/słaba”),świata(np.uświatjestzagrażający”)iludzi(np.uludziomnie
wolnoufać”)służynamjakoswegorodzajupryzmat,przezktórynadajemy
znaczenietemu,cosięznamii/lubwotoczeniudzieje.Sytuacjatakamoże
powodować,żenaszeprzekonanianiezawszedobrzekorespondująztym,
corzeczywiściesięwydarzyło.Sątozniekształceniapoznawcze.Fakt,że
niemamybezpośredniegodostępudoobserwowanegoświata,sprawia,
żezniekształceniapoznawczesąistotnączęściąnaszegocodziennegodo-
świadczenia.Jakpokazująbadania,intensyfkacjazniekształceńpoznaw-
czychsprzyjapojawianiusiętrudnościpsychologicznych,wtymzaburzeń
psychicznych.
Jakmożnałatwosięprzekonać,ludzieróżniąsięmiędzysobązdolno-
ściamiwzakresieróżnychaspektówpoznaniaspołecznego(Wilhelmiin.,
2010)orazpodatnościąnaokreślonezniekształceniapoznawcze(Teovano-
vić,Knežević,Stankov,2015).Wprzypadkuwiększościzdolnościpsycho-
logicznychbadaniawskazują,żesąonekształtowanewwynikuinterakcji
czynnikówgenetycznych(wielu!)ześrodowiskiem(Chiao,Cheon,Bebko,
Livingston,Hong,2012).Podobnieinterakcjagenówzniekorzystnymśrodo-
wiskiemmożesprzyjaćtendencjidonasilonychzniekształceńpoznawczych
(Frydeckaiin.,2020;Kotowicziin.,2021).Corazwięcejbadańwskazuje,
żewczesnedoświadczenia(np.relacjezopiekunami,ekspozycjanawyda-
rzeniatraumatyczne,przemocrówieśnicza)mająznaczeniewkształtowaniu
procesówpoznaniaspołecznego(Quidéiin.,2017)isposobówprzetwarza-
niainformacji.
Biorącpoduwagę,jakistotnąrolęodgryważyciespołecznewfunkcjo-
nowaniuczłowieka,niepowiniendziwićfakt,żeniektóredefcytywzakresie
15
