Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kryzysteoriiewolucji
Kiedywpaździerniku1836rokuBeaglezawinąłdoFalmouth,Darwin
pomimozebraniawiększościdowodów,którychpotrzebowałdozbudowania
ewolucyjnejwizjinatury,ciągleniebyłpewny,jakimechanizmmógłbywy-
woływaćzmianyewolucyjne.Wiemyzjegodzieł,żezapoznałsięjużdobrze
zesposobami,zapomocąktórychczłowiekstosowałsztucznąselekcję,by
stworzyćnowerasyzwierzątdomowychiodmianyroślin,alenierozumiał
wpełnipotencjałuselekcjijakoczynnikawywołującegozmianywprzyrodzie.
Byłotakażdochwili,kiedyprzeczytałMalthusa*wpaździerniku1838roku,
dwalatapoopuszczeniuBeagle’a.Wtedywpełnipojąłznaczeniefaktu,że
wkażdympokoleniuDrodzisięwięcejjednostek,niżjestwstanieprzetrwać”
-cowskazywało,żewszystkieistotyżywemusiałyintensywniewalczyćobyt
orazznajdowałysiępodznacznąiciągłąpresjąselekcyjną,takżeprzeżywa-
łyjedynienajsilniejszelubnajlepsze.WglądwMalthusawydajesięjednym
zklasycznychprzejawówinspiracjinaukowej.WswojejautobiografiDarwin
opisuje,jaknagleDwkońcunatrafłnateorię,nadktórąmożnabyłopracować”:
Wpaździerniku1838roku[ł]dlarozrywkiprzeczytałempracęMalthusa
Ozaludnieniu,aponieważprzezciągłąobserwacjęzwyczajówzwierzątiroślin
byłemnastawionytak,żemogłemdocenićznaczeniewalkiobyt,któratoczy
sięwszędzie,odrazuuderzyłamniemyśl,żewtychwarunkachzmianyko-
rzystnebędąwykazywaćtendencjędoutrzymywaniasię,aniekorzystne-do
zanikania.Wwynikutegobędąpowstawaćnowegatunki.Takwięcdorobi-
łemsięteorii,woparciuoktórąmogłemdalejpracować;ponieważjednak
starałemsięunikaćpowziętychzgóryzałożeń,postanowiłemnaraziejejnie
spisywaćwnajkrótszymnawetzarysie.Wczerwcu1842rokupozwoliłem
sobieskreślićołówkiemna35stronicachbardzokrótkiestreszczenieteorii
4
.
Pomysłewolucjiprzezdobórnaturalnybyłeleganckiibardzoprosty.
ZakładałbrakkoniecznościsugerowaniaDpędówwewnętrznych”,którebyły
takcharakterystycznedlateoriipredarwinowskich.Wswoimsedniemechanizm
zależałjedynieodtrzechzałożeń,zktórychkażdybyłpraktycznieoczywisty:
organizmyróżniłysięodsiebie,różnicetemogłybyćdziedziczoneiwszyst-
kieorganizmybyłypodintensywnąpresjąwalkiobyt,któradziękiselekcji
*NajpewniejchodziłoodziełoThomasaMalthusa,AnEssayonthePrincipleofPopulation,
Oxford1798(przyp.tłum.).
4K.Darwin,Dzieławybrane,t.VIII,Autobiografiaiwybórlistów,tłum.A.Iwanowskaiin.,
Warszawa1960,s.63.
36
EnArche
