Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Kryzysjestniezwykleciekawymzagadnieniembadawczymnagruncie
naukhumanistycznychispołecznych.Wynikatochociażbyzfaktu,iżistnieje
wielesposobówrozumieniategopojęciaorazkontekstów,dlaktórychmoże
onostaćsięgłównympunktemodniesienia.Wieloznacznośćtapowoduje,iż
kryzysmożnauznaćzanieuniknionyipermanentnyelementotaczającejnas
rzeczywistości.Założenietopowodujejednakwyjątkowątrudnośćbudowy
jednoznacznej,systematycznejtypologiizjawiskkryzysowych.Komplikacja
pojawiającasięnagruncieustaleńterminologicznychitypologicznychjest
jedyniewstępemdookreśleniazróżnicowanychmetodpostępowaniawza-
pobieganiuiprzeciwdziałaniuposzczególnymwymiaromkryzysów.
Semantycznaanalizaetymologiisłowakryzyswskazujenajegogreckie
(krisis)iłacińskie(crisis)pochodzenie1.Wsensieogólnymoznaczaonostan
przełomu,rozstrzygnięcie,przesilenie2.Autoremjednejznajstarszychde-
finicjikryzysujestgreckilekarz–ojciecmedycyny–Hipokrates.Zgodnie
zjegodefinicjąjesttoprzełomowestadiumprzebieguchoroby,wktórym
pacjentzmierzakuwyzdrowieniulubśmierci3.JakkomentujejązaV.
LangholfemZ.Łepko:„Kryzyswskazujewięczjednejstronynaniebezpie-
czeństwozwiązanezzagrożeniemżyciaczłowieka,zdrugiejzaśniesieze
sobąnadziejęnaskuteczneprzezwyciężenietegozagrożenia.”4Optymizmten
podkreślajątakżenapoziomiejednostkowymteoriepsychologiczne,które
wwiększościwskazują,iżkryzyswżyciuczłowiekajeststanemwpełni
normalnym.Wiążesięonzpojawianiemzbioruprzeszkódoraztrudności–
uczućzwiązanychnaprzykładzzagrożeniemlubstratą–którychpokonanie
wydajesięnieosiągalne,leczmożliwejestpoprzezpodjęcieokreślonych,
1R.Herbut,Kryzys,[w:]Leksykonpolitologii,A.Antoszewski,R.Herbut(red.),
Wrocław2004,s.197.
2Ibidem.
3Z.Łepko,Antropologiakryzysuekologicznego,Warszawa2003,s.59.
4Ibidem.
7
