Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
podobniejakciałastałeabsorbująświatło.Mielibyśmy
więctutaj
fluidżyciowy
,któryzgodniezopiniąniektórych
niebyłbyniczyminnymjakfluidemelektrycznym
obecnymuzwierząt,określanymjako
fluidmagnetyczny,
fluidnerwowy
itd.
Niezależnieodtego,zczymrzeczywiściemamy
doczynienia,niepodważalnymfaktemwynikającym
zobserwacjijestto,żeistotyorganicznemająwsobie
wewnętrznąsiłę,któraożywiaje,dopókijestwnich
obecna;żeżycieopartenamateriijestpowszechne
uwszystkichistotorganicznychiniezależyodinteligencji
czymyśli;żeinteligencjaimyślsązdolnościami
charakterystycznymidlaniektórychgatunkówistot
organicznych;wreszcieżepośródtychistotorganicznych
obdarzonychinteligencjąimyślą,jednaposiadarównież
wyjątkowepoczuciemoralności,któresprawia,żestoi
ponadpozostałymi–mowatuogatunkuludzkim.
Rozumiemywięc,żezewzględunaswoją
wieloznaczność,uznanieistnieniaduszyniewykluczaani
materializmu,anipanteizmu.Samspirytualizmmoże
pojmowaćduszęzgodniezjednązdwóchpierwszych
definicji,nieszkodzącjednocześnieideiniezależnego
iniematerialnegobytu,któremunadawówczasjakąśinną
nazwę.Tymsamymsłowo„dusza”nieodnosisię
dojednegopojęcia.Jestjakmaska,którąkażdy
dopasowujedoswoichpotrzeb.Tostądbiorąsię
niekończącesiękłótnie.
Uniknęlibyśmyrównieżnieporozumień,gdybyśmy
posługującsięsłowemduszawkażdymztychtrzech
przypadków,dodalidoniegoprzydawkę,która
określiłaby,zjakiegopunktuwidzeniapatrzymyalbo
ojakieznaczenienamchodzi.Byłobytowówczassłowo
ogólne,określającezarazemźródłożyciafizycznego,
inteligencjiipoczuciamoralności,aktóreopisywalibyśmy
dodatkowymisłowami,jakczynimytonaprzykład
wprzypadku
związków
wchemii,gdydodajemy
przymiotniki
wodorowy,tlenowy
albo
azotowy
.Można
bywówczaspowiedzieć–ichybabyłobytonajlepsze
rozwiązanie–
duszawitalna
,byokreślićźródłożycia
