Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
ceniąsobientutaj”
.Czerpiączfoucaultowskiejideidyskursu,jakofor-
mywiedzy/władzystaralisiędokonaćre-konceptualizacjigeopolityki
jakopraktykidyskursywnej,zapomocąktórejelitypolitycznedokonują
przestrzennegoopisupolitykimiędzynarodowej,abyprzedstawiaćświat
(ludzi,miejsca,zdarzenia)zgodniezeswoimiinteresami.Definiowali
onidyskursjakozespółzasobówspołeczno-kulturowychwykorzysty-
wanychdokonstruowaniasposobówrozumieniaświataiswojejwnim
aktywnościorazzespółmożliwościicałokształtreguł,zapomocąktó-
rychczytelnicy/słuchaczewstanieprzyjąćto,cousłyszeliizbudować
natejpodstawiecałościowąmapęświata[por.Agnew,ÓTuathail1992].
Zuwaginafakt,żeprodukcjajęzykatosprawainstytucjonalna,geopoli-
tycznydyskursjestformułowanyiwykorzystywanyprzezprzedstawicieli
władziliderówpolitycznychdlastanowieniaireprezentowaniarelacji
międzynarodowych,astrategiasprawowaniawładzyzawszezakłada
wykorzystywaneprzestrzeniorazdyskursuwokółniej[por.ÓTuathail
2002].Tuathailpodkreślał,żegeopolitycznydyskursjestczymświęcej
niżpublicznąndyskusją”dotyczącąpolitykimiędzynarodowej.Maon
bowiemwłasnąstrukturą,strategieretoryczneoraztechnikiprezentacji,
sponsorowaneprzezposzczególneinstytucjeisiłypolityczne,rywalizu-
jącenaareniespołecznejozapewnieniesobieretorycznejndominacji”
jakonuniwersalnejprawdy”opartykularnychwswojejistocieprocesach,
kryzysachiaktorachwświatowejpolityce[por.ÓTuathail2000].
GearóidÓTuathailodegrałgłówrolęwupowszechnieniunowego
podejściadoanalizgeopolitycznych.Towłaśniewjegoakademickiejdy-
sertacjiz1989r.zatytułowanejCriticalgeopolitics:thesocialconstruction
ofstateandplaceinthepracticeofstatecrafporazpierwszyużytezostało
określeniengeopolitykakrytyczna”
.Wewstępiedoswojejdysertacjipisał,
żejestonaelementemorientacjikrytycznejipoświęconazostałazrozu-
mieniunaturyklasycznejmyśligeopolitycznejiwskazaniunajejrzeczy-
wistycharakter.Geopolitykawswoimklasycznymwydaniu(Mackinder,
Haushofer)jestbowiemwrzeczywistościnietylenauką,iletechnikąopi-
saniaświata;pomagaonatworzyćjegopartykularnyobraz.Wszelkieakty
opisaniarzeczywistościzwiązanezespołecznym,historycznymigeo-
graficznymkontekstem.Opisywanieprzestrzeni,zwłaszczaopisocha-
rakterzengeopolitycznym”
,niemożebyćdziałaniemneutralnym,gdyż
światjestspołeczny;opisywanieświatatodziałaniespołeczne.Polityka
zagranicznaorazstosunkimiędzynarodowepraktykąspołecznąiele-
mentemspołecznegokonstruowaniarzeczywistości.Działaniadecyden-
62