Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
mizaburzeniamineurologicznymi”[Czaplewska,Kochańska,Maryniak,Haman,
Smoczyńska,2014;7,8].
Precyzyjneokreślenieformyopóźnionegorozwojumowydokonujesięwtoku
badanialogopedycznego.Procestenwymagapoznaniaiwzajemnegopowiązania
uwarunkowańrozwojuogólnegoimowydzieckazrejestrowanymiobjawami,
aprzedewszystkimzdynamikąitempemzachodzącychwtymrozwojuzmian
podwpływemoddziaływańterapeutycznych[Jastrzębowska,Pelc-Pękala,1999;
Emiluta-Rozya,2007].Jeżelirozwójten,pomimoprowadzonegousprawniania
orazsprzyjającychwarunkówwychowawczych,nadalwznaczącysposóbodbiega
odnormatywnego,atymbardziejjeśliprzejawiasięzarównowzakresierozu-
mienia,jakiwypowiadania,tomożnasądzić,żemamydoczynieniazformą
zaburzonegorozwojumowyijęzyka,np.zniedokształceniemmowypochodzenia
korowego(otypieafazji,afazjądziecięcą).Zawszejednakdlasprecyzowania
iweryfikacjidiagnozykoniecznejestprowadzeniesystematycznejterapii.Wten
sposóbmożnasprawdzić,jakijestpotencjałdzieckadorozwojumowy,jakajest
jegopodatnośćnastymulację[Emiluta-Rozya,2002].DlategoteżZ.Kordyl
wskazujenpiątyrokżycia”jakomoment,któryjużpozwalanazdiagnozowanie
niedokształceniamowyotypieafazji,naodróżnienietegostanuodopóźnionego
rozwojumowy[1968].Natomiastzdoniesieńzagranicznychwynika,żedia-
gnozySLIniepowinnodokonywaćsięprzedukończeniemprzezdziecko4lat.
Wcześniej-wstosunkudodziecimłodszych-możnamówićjedynieoryzy-
kuSLI.ZostałyustalonewskaźnikiryzykaSLI.Należądonich:niskiewyniki
wzakresierozumienia,występowaniezaburzeńjęzykowychwrodzinie.Wformie
SLIdziecinadrabiajądośćszybkoopóźnieniewzakresiesłownictwaczynnego,
aledłużejutrzymująsiętrudnościgramatyczneiskładniowe[Smoczyńska,2012].
Wpolskiejliteraturzelogopedycznejdokonujesiędośćwyraźnegoodróżnienia
stanuopóźnionegoodzaburzonegorozwojumowy.Niezawszejesttoproces
łatwy.Natomiastwliteraturzezagranicznejmożnaspotkaćrównieżodmienny
pogląd,wedługktóregonienależydążyćdoostregowydzielaniagranicmiędzy
normąapatologiączyteżróżnymiformamizaburzeńibardziejwskazanejest
tworzeniekontinuumzdolnościjęzykowych[Smoczyńska,2012].
Trudnościwnazywaniuposzczególnychjednostekpogłębiająsięrównież
poprzezwyraźnezróżnicowaniemiędzyrefleksjąnaukowo-badawcząalogope-
dycznąpraktykądiagnostycznąprzyjętąwpublicznychplacówkachmedycznych
ioświatowych.Logopedazatrudnionywinstytucjachmedycznychzobowiązany
jestdoformułowaniadiagnozy,powołującsięnamiędzynarodowąklasyfikację
ICD-10,czylirozwojowezaburzeniamowyijęzykatospecyficznezaburzenia
rozwojumowyijęzykaF80.1i/lubF80.2-specificdevelopmentaldisor-
dersofspeechandlanguage,anabytetoafazjaR47.0.Zkoleiwplacówkach
oświatowychobowiązująlogopedówprzepisyprawneformułowaneprzezMinistra
EdukacjiNarodowej.Pierwszerozstrzygnięciezostałozamieszczonewrozporzą-
