Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1|Zabawawewspółczesnejrefleksjiteoretycznej
stająsięwpewnymzakresierównieżudziałemświatazewnętrznego.Zarazem
corazmniejmożnaznaleźćobiektów,formczyczynności,którelokowałybysię
jedyniepojednejzestrontejludyczno-realnejdemarkacji.Refleksjakulturowa
wskazuje,żeświatpozostajewpermanentnejzabawie,bezinteresownej,autote-
licznejibeztroskiejradości.Wymógprzyjemnościzaczynaokreślaćsposobyfunk-
cjonowaniaświata,dorzecznośćustępujepodwpływemfikcjonalizacji,medial-
ność,wymianainformacjipodlegasymulakryzacji,częśćsprawludzkichjest
realizowanawświeciecyfrowymwmiejscurzeczywistościwyłaniasięwirtual-
ność,aznacznaczęśćżyciazostajeprzeniesionazRealudoWirtualu;cechyzabawy
mateżpostępującezaspokajanieaspiracjitranshumanizmu.Mówimyonzmiesza-
niu”sferpowagiizabawy.Wszelakowtymzmieszaniuczynnikiem,którynadaje
tonrysującejsięcałości,jestnietylepowaga,alewłaśniezabawa.Tozabawaznosi
liniepodziału.Wszystkojestwpewnymzakresieizuwaginapewnecechyzaba-
wą,wskazująnatom.in.NeilPostmanczyF.M.Cataluccio12.Mowaogroźnych
konsekwencjachnarastającejfaliżywiołuzabawowegowkulturze.
Procestennaużytekbadańnazywamynuzabawieniem”światalubnludologi-
zacją”.Czypolegatonafaktycznymprzeniesieniuzabawywwymiarpodstawowy,
poważny,wświatcodziennegożyciaorazczytoprzeniesienieobejmujewszelkie
istotneaspektyzjawiska?Wpotocznymujęciuwydajesię,żetak.Tymbardziej,że
studiapoświęconekulturowejproblematycezabawynieprostujątegoprzeświad-
czenia.nUzabawienie”traktowanejestjakostopnioweposzerzanieudziałuzabawy
jakotakiej,wewszelkichjejaspektachwświeciepodstawowejludzkiejegzystencji,
tojakbynprzepełnienie”światazabawą.Trudnouniknąćtegowrażenia.nUzaba-
wienie”-stopniowoogarniającaświatludyczność-czerpieniemalzewszystkich
cechzabawy,rozpoznanychwtradycjibadawczej;ważniejszeznichto:nieograni-
czanapermanentnaprzyjemność,bezinteresowność(niepragmatyczność),autote-
licznośćjakobezproduktywność,fikcjonalizacjarzeczywistości,symulakryzacja,
wirtualizacja,pomijaniekwestiiprawdyikryteriumpoznawczego,pomijanieafir-
macjiikryteriummoralnegoitd.
Trzebawszakzastrzec,żezbiórtychcechniejestjednakkompletny.Brakuje
cechyzasadniczej,któracharakteryzujekażdązabawę,aleniemożezostaćprzeję-
taprzezprocesyponowoczesnejludologizacji.Ludologizacjajakoniepodlegający
kryteriom,globalistyczny,notwarty”procesniemożemiećcechystrukturalnego
nzamknięcia”13,jakieprzysługujekażdejzabawie.Toteżmimozbieżnościlicznych
edukacyjną,red.A.Rypel,D.Jastrzębska-Golonka,WydawnictwoUniwersytetuKazimie-
rzaWielkiego,Bydgoszcz2018,s.249-264.
12Najbardziejstanowczymgłosem,ujawniającymnzabawową”specyfikęświatadzisiejsze-
go,jeststudiumNeilaPostmana,Zabawićsięnaśmierć.Dyskurspublicznywepoce
show‒BusinessuczyrefleksjaFrancescoN.Cataluccio,Niedojrzałość,Chorobanaszych
czasów;obiepraceprzywołanowprzypisie11.
13
Zabawęcechujewyraźneoddzieleniewprzestrzeniiczasieodrzeczywistości.Zabawa
jestświatemwydzielonym,natomiastnuzabawienie”niepodlegatymregulacjom.Cechą