Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
prosta.Przybieraonoróżnepostacie,zależnieodprzyjętychustaleńteoretycznych.
Stosowanedefinicjewielorakoujmująsamązabawęorazgrę,cowpływanaspecyfi-
kęichwzajemnegoprzeciwstawienia.Rozważanieidalejprzeciwstawianiegier
izabawnależydopodstawowychkategoriieuropejskichjęzyków.Jednakżeniezaw-
szeznajdujetopotwierdzeniewleksyce.Wniektórychjęzykachgryizabawysą
rozróżnianenapoziomieleksyki,winnychnie.Semantykętegorozróżnieniaujmują
słownikijęzykapolskiego.Definicjetamzawartenawiązujądopotocznegopojmo-
waniaobuzjawisk.CytowanyprzezA.Martuszewskąsłownikpodred.W.Doro-
szewskiegowykazujedominującecechyzjawiska.Dlategozabawaidentyfikowana
jestzgodniezpowszechnąmentalnościąjakoczynnośćprzyjemna,rozrywka,obej-
mującagry.Zkoleigrysątraktowanejakonzabawatowarzyskaprowadzonawedług
pewnychzasad,niekiedypołączonazhazardem(np.grawkarty,wruletkę)”15.Defi-
nicjezawartewsłownikuodpowiadająogólnymkompetencjomjęzykowymoraz
eksponujądośćniejasnerozróżnieniaobukategorii.Pojęciezabawywsemantyce
językaogólnegoniecopełniejzostałoujętewSłownikujęzykapolskiegopodred.
MieczysławaSzymczaka:Zabawatonwszelkieczynnościbawiące,cieszącekogoś,
pozwalająceprzyjemniespędzićczas(udziecisprzyjającerozwojowipsychicznemu,
pomagającepoznawaćrzeczywistość),którychpodstawowymmotywemjestprzy-
jemność,związanazichwykonywaniem,uczestniczeniemwnich,bawienie(się);to
cobawi,cieszy,sprawiaprzyjemność,rozrywka”16.Grawmentalnościspołecznej
wyrażonejwleksycejęzykaogólnegonieróżnisięodznaczeniawskazanego
wsłownikuDoroszewskiego.Wobydwusłownikachgrawpodstawowymznaczeniu
jesttypemzabawytowarzyskiej(przyjemnościowejiwzględniebezinteresownej).
Wszelkieznaczeniadotyczącezachowańwrealnymświeciesąnazywanegrątylko
wznaczeniuprzenośnym.Mowaowszelkichpostępowaniach,zmierzającychdo
uzyskaniaprzewaginadkimś,gradyplomatyczna-postępowaniewcześniejukłada-
ne,sprytna,zręczna,grawkotkaimyszkę,zwodzeniekogoś,zachowanietrudnedo
przewidzenia.Wrozumieniupotocznymchodziodziałania,którewświecierealnym
iwżyciucodziennymzawierajątylkojakiśprzejawgry,alegrąregularnąniesą.
Jednakniektóreztychdziałań-wpotocznympojęciuujmowanejedyniemetafo-
rycznie-odzyskująstatusgrywobrębiewłaściwychimteoriiijęzykówteoretycz-
nychnagrunciesocjologii,psychologii,biznesu,wojskowości,dyplomacjiiwielu
dziedzinżyciaspołecznego.Sątodziałaniapoważne,definiowanewłaśniejakogry
(częstowwariantachmatematycznejteoriigier).Podkreślićwypada,żeichznaczeń
niemawsłownikachogólnych,nienależąonedouniwersalnegoświatajęzyka
15
AnnaMartuszewska,Radosnegry.Ograch/zabawachliterackich,wydawnictwo:sło-
wo/obrazterytoria,Gdańsk2007,s.23.AutorkaprzywołujeSłownikjęzykapolskiego,
hasłonzabawa”t.X,1968,s.402ingra”wtomieII,1960,s.1265.
16
Słownikjęzykapolskiego,red.MieczysławSzymczak,t.III,PaństwoweWydawnictwo
Naukowe,Warszawa1989,s.884.
