Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturadoswiadczeniapotocznegoiprzestrzeniemigracjitekstów
17
subkulturę.Chodzituomechanizmsemiotycznyorganizującycodzienną
praktykękontaktuzeświatemkultury,wwynikuczegobudujemyprzeko-
naniaotym,cojestwnaszejkulturzewartością,aconiąniejest,ijaki
jestjejznakowykształt.Konstruujemyzatemwnaszejświadomościak-
tualnyobrazświata,któregodoświadczamy.Bezciągłegoprzyporządko-
wywaniaznakówróżnymsystemomwartościkulturawzasadzieistnieć
niemoże.Codzienność,którawistocieniejestodnaszależna,stanowi
budulecpotocznościjakodoświadczeniakulturowego.Tamusimiećswój
kształtiobraz,abymogłafunkcjonowaćspołecznie,byćużytecznajako
matrycaprzynależności(tożsamościgrupowej)ijąróżnicować.Potocz-
nośćniepowinnabyćutożsamianazcodziennością,choćtapierwszadrugą
wznacznymstopniuwarunkuje.Ściślej-mamydoczynieniazeswoistym
itrwałymobustronnymsprzężeniem.Myśleniepotocznetowłaściwiena
codzieńniezauważalnamatrycapercepcjirzeczywistości,zktórąkontaktu-
jemysięwdoświadczeniucodziennym.Indywidualnedoświadczenienasz
obrazkulturywyraźniesubiektywizuje.
Myśleniepotocznebywaprzeciwstawianemyśleniuspekulatywnemu,
któregotypowymprzykłademjestrefleksjafilozoficzna12.Jestwpewnym
sensiesamowystarczalne,przeświadczoneoproduktywnościwłasnych
efektów.Powszechne.Bazujenazdroworozsądkowychprzekonaniachna
tematświata,odwołujesiędonichijekonstytuuje.Zakładapewnośćroz-
strzygnięć.PiszeMarcinCzerwińskiwewstępiedoksiążkiTeresyHołówki:
DNaukanieznarozstrzygnięćostatecznychiniewierzywwyczerpanieza-
gadnień,gdytymczasemzdrowyrozsądekwiewszystko,cotrzeba”13.
Zdrowyrozsądekmożebyćtakżerozpatrywanyjakokategoriauniwer-
salna,jakosposóbdoświadczaniarzeczywistościobecnywwieluróżnora-
kichkulturach14.Podobniejakmyśleniepotocznekulturadoświadczenia
potocznegojestzbioremprzekonańoczywistych,więcpewnych,niewyma-
gającychdowodów.Jestzbioremzbudowanymznieprzystającychdosiebie
przekonań,artykułowanychzapomocąsymboli,znaków,sposobówopo-
wiadania,łatwowymieniającychsięznaczeniami.CliffordGeertzpróbuje
opisaćpotocznośćrozumianąjakosystemkulturowyzapomocąkatego-
rii:Dnaturalność”,Dpraktyczność”,Dprzeźroczystość”,Dniemetodyczność”,
12Zob.T
.Hołówka,Myśleniepotoczne:heterogenicznośćzdrowegorozsądku,Warszawa
1986.
13Ibidem,s.7.
14Zob.C.Geertz,Wiedzalokalna:dalszeesejezzakresuantropologiiinterpretatywnej,
przeł.D.Wolska,Kraków2005.
