Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Gromkowska-Melosik,Z.Melosik(red.nauk.),Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe,
Kraków2010
ISBN:978-83-7587-579-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
10
Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe
Jednocześnie,wbrewopiniomwielubadaczytejkultury,zwolennicypost-
strukturalizmuutrzymują,żejejspołeczneznaczenieniemożebyćredukowane
dozjawiskzwiązanychzkonsumpcjąiopisanewyłączniewkategoriach„kupo-
wania”i„sprzedawania”towarów.Takaredukcjapozbawiakulturępopularną
politycznegowymiarujejfunkcjonowania2.Ludzieniezachowująsiębowiem
wżyciuspołecznymjak„ofiarysystemu”–wyalienowane,jednowymiarowe,
ubezwłasnowolnione,mającąfałszywąświadomośćmasy.Kształtkulturypo-
pularnejjestrezultatemzłożonychprocesówtworzeniaorazkrążeniaznaczeń
iprzyjemności.To,copopularne,niejestzdeterminowaneprzez„strukturę”,lecz
wynikakażdorazowozespecyficznej,lokalnejpraktykispołecznej.Kulturapo-
pularnajestwięc–ztejperspektywyanalitycznej–wytwarzanaprzezludzi,anie
narzucanaim;maonaswojeźródło„wewnętrzu”,„nadole”,anie„nazewnątrz”
i„nagórze”3.Politykakulturypopularnejkreowananapoziomiemakrouzysku-
jeswojąrzeczywistośćnapoziomiemikro,czyliwżyciucodziennymzwykłych
ludzi.Tamteżmożeonazostaćzakwestionowana,anawet„odwrócona”4.Fiske
proponujezatemprzeniesieniepunktuciężkościwbadaniachnadkulturąpopu-
larnąztego,„coludzieczytają”,narzecztego,„jakludzieczytają”5.Wtymkon-
tekściezakładasię,żechociażgrupydominującepróbują„znaturalizować”swoje
znaczeniawzdrowyrozsądekspołeczeństwajakocałości,tojednakpodporząd-
kowanipotrafiączęstoskutecznieopieraćsiętymwysiłkom,tworzącznaczenia,
któresłużąichwłasnyminteresom.Wkonsekwencjiźródłemtworzeniaznaczeń
niejestwyłącznietekstsamwsobie,lecztakżedoświadczeniaipragnienialudzi,
którzygointerpretują6.
Innymisłowy,womawianympodejściuniezakładasię,żewartościiide-
ały,któresązawartewtekstachkulturowych,przekazywanesą„zgórynadół”
widealnymporządku7.Dominującysystemznaczeńtworzy,coprawda,sposób
„preferowanegoczytania”iwyrażasięwokreślonymporządkuspołecznym8,nie-
mniejjednak–powtórzmyrazjeszcze–„kalamburzawszeopierasięostatecz-
nemuideologicznemuzamknięciu–potencjalneznaczenieprowokowaneprzez
zderzenieróżnychdyskursówmazawszewiększyzakresniżto,którepropono-
wanejestprzezdominującąideologię”9.
2Por.L.Lewis,PoliticswithMTV.VoicingtheDifferences,Philadelphia1990,s.204.
3Ibidem,s.23–24.
4Ibidem,s.56,192.
5J.Fiske,Understanding...,op.cit.,s.192.
6Idem,BritishCulturalStudiesandTelevision[w:]ChannelsofDiscourse.TelevisionandCon-
temporaryCriticism,red.R.C.Allen,ChapelHill1987,s.255,271.
7S.Hall,CulturalStudiesandtheCentre:SomeProblematicandProblems[w:]Culture,Media,
Society,London1980,s.27.
8S.Hall,Encoding/Decoding[w:]Culture,Media...,op.cit.,s.134–135.
9J.Fiske,BritishCulturalStudies...,op.cit.,s.280.Wszystkiecytatyzobcojęzycznychźródeł
wtłumaczeniuwłasnym.
