Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.Międzykulturyzacjąstosunkówmiędzynarodowychapolityzacjąkultury
Tożsamość,objaśnianazaLacanemiFanonem,jestkonstruowananarracyjnie
idyskursywnie.Podejściekonstruktywistyczne,którewantropologiiupow-
szechniłosiępoopublikowaniuw1978rokuOrientalizmuEdwardaSaida,nie
skupiasięnafinalnym,statycznymkonstrukcietożsamościowym.Sednemtego
ujęciajestopisdynamicznegoprocesunieustannegoprzetwarzaniawłasnej
identyfikacjibudowanejwdialektycznejgrzewewnętrznejdefinicjisamego
siebieicech,któreprzypisująjednostceinni
19
.Podejściekonstruktywistyczno-
-procesualnedobrzepasujedoświata,którystałsięprzestrzenią„dysjunktyw-
nychprzepływów”
20
ideiiinformacji,grupludzkich,technologii,finansów
iprzekazówmedialnych.HomiBhabha,wytykającupraszczającycharakter
stereotypówkulturowych,pisze,żeichproblempoleganatym,że„powstrzy-
mująruch”,hibernującdynamicznyprocesnieustannegoprzekształcaniasię
tożsamości
21
.
Podejściekonstruktywistycznezmieniłowielesubdyscyplinantropologii,
umożliwiającnowespojrzenienatożsamościetniczneinarodowe(między
innymiGellner,Anderson,Hobsbawm,Edensor,Smith),atakżenatożsamości
płciowe
22
.Konstruktywizm,połączonyzinspiracjamipłynącymizpismMi-
chelaFoucaultaiPierre’aBourdieu,uwrażliwiłantropologównazjawisko
określanepoangielskuembodimentpolegającena„wpisywaniuwciało”war-
tościiideałówforsowanychprzezinstytucje,takiejakszkołaczywojsko
23
.
Kategoriaembodiment,łączącdyskursyipraktyki,rozwiązujeczęśćproblemów
metodologicznychkonstruktywizmu.Takzwanyzwrotperformatywny
24
za-
lecabadanietożsamościwytwarzanejnietylkopoprzeznarracjeidyskursy,ale
równieżdziałaniaipraktyki,odgrywaneperformatywnie„wteatrzeżyciaco-
dziennego”
25
.
Inspirującewspółczesnąantropologiękulturowąstudiapostkolonialne
wzbogaciłydebatętoczącąsięwokółtożsamościonoweaspekty.StuartHall
26
,
porównującidentyfikacjemieszkańcówJamajkiiMartyniki,pokazujesplot
19
T.Edensor,Tożsamośćnarodowa,kulturapopularnaiżyciecodzienne,tłum.A.Sadza,
WydawnictwoUJ,Kraków2004.
20
A.Appadurai,Nowoczesnośćbezgranic.Kulturowewymiaryglobalizacji,tłum.Z.Pucek,
Universitas,Kraków2005.
21
H.Bhabha,Miejscakultury,tłum.T.Dobrogoszcz,WydawnictwoUJ,Kraków2010.
22
Naprzykład:A.Kościańska,R.Hryciuk(red.),Gender.Perspektywaantropologiczna,
WydawnictwaUW,Warszawa2007;H.Moore,Cosięstałokobietomimężczyznom?Płećkulturowa
iinnekryzysywantropologii,w:E.Nowicka,M.Kempny(red.),Badaniekultury...
23
Naprzykład:J.Okely,Uprzywilejowane,wyćwiczoneiułożone.Szkołyzinternatemdla
dziewcząt,w:A.Kościańska,R.Hryciuk(red.),Gender...
24
E.Domańska,Zwrotperformatywny”wewspółczesnejhumanistyce,„TekstyDrugie”2007,
t.5,s.48-61.
25
E.Goffman,Człowiekwteatrzeżyciacodziennego,tłum.H.Datner-Śpiewak,P.Śpiewak,
Aletheia,Warszawa2008.
26
S.Hall,Tożsamośćkulturowaadiaspora,„LiteraturanaŚwiecie”2008,nr1-2.
