Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaMalewska-Szałygin,Opożytkachzinterdyscyplinarnościpłynących...
29
kich
47
.Zwróconouwagęnafundamentalnywpływdyskursównaustanawianie
obowiązującychwizjirzeczywistości(wiedza/władza).Przykłademprzenie-
sieniaideiFoucaultanagruntantropologiimożebyćksiążkaMichaelaTaus-
sigaShamanism,Colonialism,andtheWildMan
48
,pokazującawjakimstopniu
terrorstosowanyprzezbiałychkolonizatorówwobecIndianpracującychna
plantacjachkauczukuuproguXXwiekubyłuprawomocnianyistymulo-
wanyprzezdyskurskolonialny.Taussigpodkreślał,żezpozoruniegroźne
opowieściinspirujązbrodniczedziałania.Wniosektenmożnapodsumować
zdanieminnegoamerykańskiegoantropologaPaulaRabinowa,którypisał,że
„wyobrażeniasąfaktamispołecznymi”
49
,iprzywołaćpublikacjęIvanaC
ˇolo-
vic
ˇa
50
,analizującąartykułyprasoweiprzemówieniaserbskichprzywódców
ipokazującąsposób,wjakidyskursuzasadniałiaktywowałprzemocnaBał-
kanach.
Latadziewięćdziesiątetookresinspiracjiantropologiipolitycznejstudia-
mipostkolonialnymi(DipeshChakrabarty,GayatriChakravortySpivak,Stuart
Hall,LeilaGhandiiinni)irozważaniaowpływiedoświadczeńkolonialnychna
obecneżyciepolitycznepaństwbędącychkiedyśkoloniami.Dobrymprzy-
kładempublikacjitegonurtumożebyćksiążkaAchilleMbembeOnthePost-
colony
51
pokazującaaktualnąspecyfikękulturypolitycznejKamerunujako
pokłosiedyskursówipraktykkolonialnych.
PozmianachustrojowychwEuropieWschodniejwantropologiipolitycz-
nejwyraźniezaznaczyłsięnurtbadańdotyczącychpostsocjalizmuitransfor-
macji
52
.TątematykąinteresowalisięszczególniebadaczespołecznizInstytutu
im.MaksaPlanckawHalleorazichbrytyjscyiamerykańscywspółpracownicy
(ChrisHann,CatherineVerdery,FrancesPine,CarolineHumphreyiinni).
Czynionoteżporównaniapostkolonializmuzpostsocjalizmem
53
.Zapropo-
nowaneprzezMichałaBuchowskiegopojęcie„wewnętrznegokolonializmu”
izwrócenieuwaginaelementykolonialnejwyższościwidocznewrelacjach
47
„Chodziło[...]oto,byuchwycićwładzęujejgranic,wjejnajdalszychrozgałęzieniach,
tamgdziestajesięwłoskowata,toznaczybyująćwładzęwjejformachiinstytucjach
najbardziejregionalnych,najbardziejlokalnych”,za:M.Foucault,Trzebabronićspołeczeństwa.
WykładyzColle
`gedeFrance1976,tłum.J.Kowalska,WydawnictwoKR,Warszawa1998,s.37.
48
M.Taussig,Shamanism,Colonialism,andtheWildMan,UniversityofChicagoPress,
Chicago1987.
49
P.Rabinow,Wyobrażeniasąfaktamispołecznymi.Modernizmipostmodernizmwantropologii,
w:M.Buchowski(red.),Amerykańskaantropologiapostmodernistyczna,InstytutKultury,
Warszawa1999.
50
I.C
ˇolović,Politykasymboli:esejezantropologiipolitycznej,tłum.M.Petryńska,
Universitas,Kraków2001.
51
A.Mbembe,OnthePostcolony,UniversityofCaliforniaPress,Berkeley,Cal.2001.
52
Wnimmiędzyinnymi:M.Buchowski,Rethinkingtransformation:ananthropological
perspectiveonpost-socialism,Humaniora,Poznań2001;C.M.Hann(red.),Postsocialism.Ideals,
IdeologiesandPracticesinEurasia,Routledge,London-NewYork2002.
53
K.Verdery,Whitherpostsocialism?,w:C.M.Hann(red.),Postsocialism...,s.15-28.
