Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
terenydzisiejszejFrancji,LuksemburgaiBelgii,docierającnawetdoPółwyspu
Iberyjskiego.KresnajeźdźczejdziałalnościMadziarówpołożyładopieroklęska
poniesionawwalcezcesarzemOttonemIpodAugsburgiem(955rok)43.
Wydarzenietobyłoswoistymzwrotemwhistoriiwęgierskiej-wobliczu
niemożnościprowadzeniadalszychwyprawłupieżczych(czyteżkonieczności
znacznegoichograniczenia)Madziarzyzmuszenizostalidozmianspołeczno-
-gospodarczych.Transformacjimusiałulecprzedewszystkimprowadzonyprzez
nichdotądtrybżycia-zkoczowniczegonaosiadły,gospodarka-zpasterskiej
narolnicząorazorganizacjakształtującegosiępowolipaństwa.Niepośledniąrolę
wtymprzeobrażeniuodegrałapodbitaludnośćsłowiańska.ElżbietaDąbrowska
wpublikacjiAwarzy.Węgrzy(wczęścipoświęconejWęgrom)stwierdza:Czyn-
nikiem,którypozwoliłWęgromprzeprowadzićteprzemiany,była[ł]pełna
zdolnośćzasymilowaniaelementówobcychiprzyswajaniaczynnikównowych,
awkońcutalentorganizacyjnypanującychjednostekiumiejętnośćużytkowania
zdobytychdóbr44.ItaknaprzykładMadziarzywykorzystalidoświadczenie
podbitychSłowianchociażbywzakresieuprawyziemiczyteżkształtowania
strukturpaństwowych-wzoremstałosięzwłaszcza,rozbiteprzezWęgrów,
państwoksięciaPribinyijegosynaKocelanadJezioremBłotnym.PodbiciSło-
wianieniepełnilijednakwnowymorganizmiepaństwowymwyłączniefunkcji
poddanych,alestalisiętakżejegotwórcamiiorganizatorami.Potwierdzeniem
tegojestmiędzyinnymisamjęzykwęgierski,wktórymzachowałasięznaczna
liczbasłówzzakresuorganizacjipaństwowejiwczesnejgospodarkirolnej
pochodzeniasłowiańskiego45.
Węgrzyzawdzięczająponadtoludomsłowiańskimrozwójkulturyducho-
wej,wtympoznanieprzeznichwiarychrześcijańskiej.Coprawda,wwyniku
kontaktówzBizancjum,horkaBulcsúprawdopodobniejużw948rokuwieku
przyjąłchrzestwobrządkuwschodnim(pięćlatpóźniejochrzczonyzostałtakże
władcaSiedmiogrodu-wódzGyula)-sprowadzononaWęgryrównieżmnichów
greckich,którzyzałożylimiędzyinnymipierwszeklasztory-tojednakKościół
wschodnizostałwypartyprzezKościółzachodni.Istotnąwtymrolęodegrały
decyzjeorganizatorówpaństwawęgierskiego-księciaGejzyijegosynaVajka.
Gejza,kierującsięwznacznejmierzepobudkamipolitycznymi46,poprosiłce-
sarzaniemieckiegoOttonaIoprzysłaniemisjonarzymającychprowadzićakcję
chrystianizacyjną.W974rokuodbyłsięuroczystychrzestwładcywęgierskiego,
jegosyna,któremunadanoimięStefan(węg.Istvdn)orazokoło5000możnych.
Chrystianizacjacałegokrajustanowiłajednakprocesdługotrwały,aważnąjego
postaciąbyłchociażbyświętyWojciech.W996rokuzałożonopierwszeopactwo
43Por.S.A.Sroka:HistoriaWęgierł,s.15-16;W.Szymański,E.Dąbrowska:Awarzy.
Węgrzył,s.171-173.
44W.Szymański,E.Dąbrowska:Awarzy.Węgrzył,s.234.
45Por.np.ibidem,s.223;W.Felczak:HistoriaWęgierł,s.21-22.
46Por.np.L.Kontler:PovijestMa!arskeł,s.59-61;J.Snopek:Węgrył,s.29-32.
28
