Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
narodowychoszerszymzakresie.Takieindywidualizująceujęcie,okreś-
lającemetodętegostudium,mapewnąpodstawęwtradycjisocjologii
polskiejsięgającejdo„dokumentwosobistych”,autobiografiiprezen-
tującychsubiektywnąstronęzbiorowychdoświadczeńidziałańludzkich
społeczności.
Koncentracjanasubiektywnymaspekciezjawisknaroduwtejksiążce
nieoznaczajednaksubiektywizmumetody.Głwnymprzedmiotem
badaniasątufaktybezwątpieniaobiektywne:publikowaneżyciorysy
idzieła,alezwłaszczatekstystanowiącezapisdyskursu,czyliobszernych
wypowiedzinatematwłasnegożyciaipostaw,uzyskaneodkilku-
dziesięciuludziprzeżywającychwXXw.okresbrzemiennywhistoryczne
wydarzeniawPolsceiwEuropie.Ichsubiektywnepostawyzwrconesą
kufaktomzewnętrznym,intersubiektywniekształtowanymiujmowanym:
kusymbolomiwartościomkulturyutrwalonymwdziełachiwytworach
kulturnarodowychiwyrażonymwdziałaniuczłonkwrżnychnarodo-
wychzbiorowości.Niemapowodu,abytoujęciebadanegozjawiska
uznaćzabardziejsubiektywneniżstudiaoperującerezultatamiszerszych,
alepowierzchownychankietlubmonograficznychzapiswobserwacji
terenowych.
Swoistościązastosowanegotuujęciajesttylkosprowadzeniezjawiska,
częściejbadanegonapoziomiemasowychzachowańiwprocesie
długotrwałychhistorycznychmanifestacji,dojegoprzejawwindywidual-
nych.Stosująctoujęcieniezapominasięjednakbynajmniejorozległych
historycznychperspektywachżycianarodwitrwanianarodowychkultur.
Przeciwnie,przyjmujesięwłaśniezajedenzteoretycznychpunktw
wyjściazałożenieodługimtrwaniunarodw—jakkolwiekwzmiennych
formach.Aleuznajesięwbadaniachnarodupotrzebęmetody,ktrą
metaforyczniemożnaokreślićjakozastosowaniezarwnolunety,jak
mikroskopu.Lunetadajeodległąperspektywę,aleukazujebadanezjawisko
zoddali.Mikroskopwydobywaszczegłyipozwalawniknaćwgłąb
badanegoprzedmiotu.Poprzeztoujęciesięgamydokorzenizjawisk
narodowych,ktrewyrastajązindywidualnychprzeżyćkulturywłasnej
zbiorowościikulturwogle.Ukorzenienieindywidualnepoprzez
odniesieniedoobiektywnychprzedmiotwiintersubiektywnychwartości
kulturypozwalazachowaćtrwanienarodwwichpoczuciuzbiorowej
tożsamościmimohistorycznejzmiennościform.
„Zbiorowątożsamość”możnaokreślićwjęzykufilozoficznymjako
hipostazę—twrczystomyślowy,dlaniektrychwręczfikcyjny.Badane
9