Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
2.KwestienarodowościowewEuropieŚrodkowo-Wschodniej
teżnludźmiradzieckimi”lNaródten,bezwzględunapochodzenieetniczneswoich
członków,miałzbyćzjednoczonywokółwspólnejtożsamościklasowej,interna-
cjonalizmuorazbudowykomunizmu[Гребенюк2011]lCharakterystyczne,że
żadenradzieckispispowszechnyniepozwalałnapodanieidentyfikacjiradziec-
kiejjakoidentyfikacjietnicznej,mimożebadaniasocjologicznewskazywały,że
częśćludności(zwłaszczazmałżeństwmieszanych,przesiedleńcy,potomkowie
zesłańców)wykazywałatożsamość,którabliskabyławłaśnietakiejidentyfikacjil
PodobniewCzechosłowacjiiJugosławiiczęściowonaskutekinicjatywywładz,
częściowonaskutekprocesówoddolnych,wśródczęściludnościwykształciłasię
swoistatożsamośćpolityczno-etnicznalZjednejstronymiałacechytożsamości
obywatelskiej,skupionejwokółideiwspólnegopaństwa,zdrugiejzaśewidentnie
miałacharakterswoistejtożsamościetnicznej,będącejfuzją(zdominantączeską
iserbsko-chorwacką)tożsamościetnicznejpokrewnychnarodówzamieszkujących
danepaństwo(najczęściejdotyczyłotomałżeństwmieszanych,przesiedleńców)
(Szerzejnatematidentyfikacjiczechosłowackiejijugosłowiańskiejwdalszejczęści
pracy)l
Jednakdziśniktjużniemówionarodzieradzieckim,czechosłowackimczyjugo-
słowiańskimlPokilkudziesięcioleciachistnieniaowychnarodówpolitycznych/po-
lityczno-etnicznych,doszłodoożywieniatożsamościetnicznych,zwłaszczawśród
narodów,któreczęstowbrewformalnejrówności,zajmowaływtychżepaństwach
pozycjępodrzędnąlJestrzeczącharakterystyczną,żeRosjanom,CzechomiSerbom,
jakonieoficjalnymhegemonom,owieletrudniejbyłopogodzićsięzupadkiemwie-
lonarodowychpaństw,którewspomnianewyżejnarodytraktowałyjakonaturalne
przedłużeniekoncepcjiwłasnegopaństwanarodowegolWielonarodowefederacje
byływdużymstopniuzakamuflowanymipróbaminarzuceniaswojejhegemonii:
CzesidążylidozdominowaniaSłowaków,Serbowiedohegemoniiwzględem
ChorwatówiSłoweńców(Macedończykównieuznawanopoczątkowozaosobny
naród;Muzułmanów/Boszniaków1traktowanojakomuzułmańskichSerbówbądź
1
PojęcieBošnjak(pollnBoszniak”,anglBosniak)oznaczasłowiańskiegomuzułmanina–mieszkańca
Bośni,alerównieżnplSandżakuleżącegopoobydwustronachgranicyserbsko-czarnogórskiej,ale
jużniemuzułmańskichSłowianzMacedonii(Torbeszy),Kosowa(Goran)iBułgarii(Pomaków)l
NazwatastosowanabyłaodXVwiekuwurzędowychdokumentachosmańskichdlaodróżnienia
miejscowejludnościmuzułmańskiejodinnychwyznawcówislamu,którychzkoleiokreślanomia-
nemTurków(wtejsytuacjiislamprzezanalogięnazywanybyłtureckąreligią,serbl-chorwlturska
vjera)lNatomiastzdecydowanierzadziejużywanepojęcieBosanac–Босанац(pollnBośniak”,angl
Bosnian)jestzregułyużywanejakookreśleniewszystkichmieszkańcówBośniiHercegowiny,bez
względunaichprzynależnośćkonfesyjno-narodowąistatuslegalny(obywatelstwo)l(Podobniejest
wprzypadkupojęć:bońnjajńtvoorazbosanstvo;obydwaoznaczająbośniackość,przyczympierw-
sze–rozumianąwkategoriachnarodowo-religijnych,drugie–regionalnych–ponadkonfesyjnych
iponadetnicznych)lNależyzastrzec,żedyskusyjnejestpolskietłumaczenieobydwuterminów,gdyż
wpolskiejtradycjijęzykowejprzyjęłosiętłumaczenieobydwunazwjakonBośniak“,cowpraktyce
