Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Strukturaetniczna19
udziałuWęgrów,Łotyszy,Estończyków,Turków,niezależnieodwzrostuwprzypadku
Rumunów(zMołdawianami)iAlbańczyków(islamscyBoszniacy,atakżeTorbesze,
GoranieiPomacysłowiańskągrupąetniczną)lNaprzełomieXIXiXXwiekuna-
rodysłowiańskiestanowiły57,8%,anaprzełomielat80.i90.XXwieku73,1%
ogółumieszkańcówEuropyŚrodkowo-WschodniejlAzatem3na4mieszkańców
interesującegonasregionumatożsamośćsłowiańską[Eberhardt1996,sl361]l
Szczególnieinteresującezmieniającesięproporcjeliczbowe(iprocentowe)
międzyposzczególnyminarodami(a)wwybranychregionachEuropyŚrodkowo-
-Wschodniejoraz(b)międzynarodamitradycyjniezwaśnionymi(nietokategorie
rozłączne,chodzitutajoinnerozłożenieakcentów)l
Wpierwszymprzypadkuwartozwrócićuwagęmlinlnatakieregionyjak:
Siedmiogród,Banat,Kosowo,Wojwodina,Krajina,Śląsk(ŚląskCieszyński,Śląsk
Opawski,DolnyŚląsk,GórnyŚląsk,ŚląskOpolski),Banat,Bukowina,Dobrudża,
CzeskiePogranicze,Krym,Budziak,Istria,Dalmacja,Slawonia,Dobrudża,Warmia,
Mazury,Pomorze,Wołyń,Sambia(obwódkaliningradzki),Podole,KubańlMowa
tutajoregionach,którenaprzestrzenikilkudziesięciulubnawetkilkulatradykal-
niezmieniłyswojeobliczespołeczno-kulturoweidemograficzne,awniektórych
przypadkach(vide:Krym)zadbanotakżeoto,byzprzestrzenipublicznejusunąć
wszelkieartefaktyzwiązaneznarodem,któregoczłonkowiezostaliwysiedlenilub
wymordowani(nplniszczenietatarskichcmentarzynaKrymie)l
Wdrugimprzypadkuinteresującezmieniającesięproporcjeetnodemograficzne
międzynarodamiskonfliktowanymiwXXwiekulOtokilkanajbardziejznaczących
przykładów:
WęgrzyRumuni:napoczątkuXXwiekupotencjałyetnodemograficzneobydwu
narodówbyłyzbliżone:8,4mlndo9,8,podczasgdypodkoniecXXwiekuliczba
Rumunówbyłajużprawiedwukrotniewyższa:23,8mlndo13mlnl
Serbowie(liczączCzarnogórcami)Albańczycy:napoczątkuXXwiekuSerbów
byłoponadczterokrotniewięcej:4,4mlndo1mln,podkoniecwiekuXX,już
tylkoniespełnadwukrotniewięcej:9mlndo5,3mlnlZachwianiedysproporcji
etnodemograficznychdoprowadziłowefekciedoutratyprzezSerbiękontrolinad
KosowemidoproblemówzutrzymaniemtzwldolinyPreszewa(Albańczycy)oraz
Sandżaku(słowiańscyMuzułmanie),atakżeKrajinyiSlawonii(Chorwaci)oraz
HercegowinyicentralnejBośni(BoszniacyiChorwaci)l
MacedończycyAlbańczycy:naprzełomieXIXiXXwiekupotencjałydemogra-
ficzneobydwunacjibyłypodobne:600tysldo1mlnl;podkoniecXXwiekunatomiast
Macedończykówbyło1,6mln,aAlbańczyków5,3mlnlWokresiemiędzywojennym
tylkocosiódmymieszkaniecMacedoniibyłAlbańczykiem,obecniezaścotrzecil
Dotejporyinteresowałynaszmianyetnodemograficznewodniesieniudopo-
szczególnychnarodówEŚWwskalicałegoregionulObecniezastanówmysięnad
zmieniającąsięstrukturąetnicznąpaństwlubterytoriówodpowiadającychzasięgowi