Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ZIEMIATERRAINCOGNITA
1.
Jądrowewnętrzne,prawdopodobnieposiadającecechyciała
stałego,zbudowanezmieszaninyżelazainikluzprzymiesz-
uranu.Rozciągasięodśrodkaplanetydoodległościokoło
5100kmpodpowierzchnią.Magęstośćszacowanąna18g/cm3.
Temperaturatampanującawynosi6000°C,aciśnieniemi-
lionyatmosfer.Toobszarsferycznywokółgniazdanasien-
negojabłka.
2.
Jądrozewnętrzne,przypuszczalniepłynne.Rozciągasiępo-
między5100a3000kmodpowierzchni,jegośredniagęstość
jestdwukrotnieniższaniżjądrawewnętrznegoiwynosi
9,5-12g/cm3.Wskładziedominujążelazoinikiel.Wjabłku
odpowiadatomiąższowiwokółgniazdanasiennegonagru-
bośćpalca.
3.
Płaszczdolnyodznaczającysięcechamimateriałuplastyczno-
-sprężystego.Sięgaodgranicyjądrazewnętrznegodo650km
odpowierzchni.Dominująwnimtlenkiżelaza,krzemuima-
gnezu.Materiałpłaszczaprzemieszczająwkierunkugóra-
dółcieplneprądykonwekcyjne.Gęstośćtegoośrodkawaha
sięwgranicach3,5-6,5g/cm3.
4.
Płaszczgórnyogęstościzbliżonejdo3g/cm3maskładpo-
dobnydodolnego,alejestbogatszywzwiązkiglinu.Sięgado
ok.350kmodpowierzchniZiemi.Wmodelujabłkowymto
miąższznajdującysię0,5cmpodskórką.
5.
Astenosferarozciągasięnaprzestrzeni75-350kmpodzie-
mią.Tworzyczęściowostopiony,odużejlepkościmateriał
skalny.Dziękiplastycznościastenosferymożliwyjestruch
płytkontynentalnych.Tastrefapełnirównocześnierolę
buforapomiędzyruchamikonwekcyjnymipłaszczaadryfem
płyttektonicznych.Wjabłkuodpowiadamumiąższ1-3mm
podskórką.
6.
Litosferajestnajbardziejzewnętrznąwarstwąplanety.Jej
średniagęstośćwynosiokoło2,7g/cm3.Mianemlitosfery
określasięłącznieskorupęziemskąileżącąpodniąwar-
stwęperydotytowąspoczywającąbezpośrednionagórnych
warstwachastenosfery.Zbudowanajestzmateriałustałego
zogniskamipłynnejmagmy.Jejgrubośćodpowiadaskórce
jabłka.