Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Teoretyczneaspektyładuprzestrzennego
1010Percepcjaładuprzestrzennego
Kształtowanieładuprzestrzennegojestzawodowymispołecznymobowiązkiemprzede
wszystkimarchitektówiurbanistów,aleosiągnięciespodziewanychrezultatównie
będziemożliwebezwspółpracyprzedstawicieliinnychdyscyplinnaukowych(Grusz-
kowski1996:28).JakzauważaA.Böhm(2006:207):"wpromocjipięknaplanowanej
przestrzeniprzydatnesązjednejstronybadaniaopiniipublicznej,rynkunieruchomo-
ści,giełdy,mody,azdrugiejstronywynikipracmiędzyinnymiwdziedziniepercepcji,
psychologiipostaci,estetykimatematycznej18orazogólniepojętejpsychologiiśrodo-
wiskowej19”
.Wpsychologiiśrodowiskowejpercepcjaokreślanajestjakoproceswydo-
bywaniaznaczeniazezłożonychbodźcówiprzetwarzaniadoznańsensorycznychna
wyższympoziomie(Belliin.2004:730).Percepcjaprzestrzenitoaktywnyprocessenso-
rycznegopoznawaniaprzedewszystkimwzrokiem,aleteżsłuchemiwęchem,atakże
jednoczesnegoprzetwarzaniazdobytejinformacjiwsposóbuwarunkowanyzasobami
dotychczasowejwiedzy,stanemuczućorazkonkretnąsytuacją:tuiteraz(Pawłowska
red.2010:16).Historyczniepsychologowiedokonywalirozróżnieniapomiędzydwoma
procesami,takimijak"wrażenie”i"spostrzeżenie”
,wtrakciektórychludzieodbierająiin-
terpretująstymulacjępłynącąześrodowiska.Itakterminu"wrażenie”używanowcelu
określeniawzględniebezpośredniejaktywnościukładusensorycznego,reagującegona
prostebodźce,takiejakpojedynczedźwiękialbobłyskświatła.Natomiast"spostrzeże-
nie”odnosiłosiędobardziejskomplikowanegoprocesuprzetwarzania,integracjiiin-
terpretacjizłożonychbodźców.Spostrzeżenieobejmujedoświadczenie,pamięćiinne
procesypoznawcze,anaspostrzeganieśrodowiskapozaprocesamipoznawczymiwpły-
wajątakżeuczuciawobecniego,zaśnauczuciawpływwywierająspostrzeżenia.Patrząc
nawyrąbanąprzecinkęwlesie,jednaosobabędzieuważaćjązabrzydkąbliznę,ainna
18
Matematycy"utrzymują,żepomysłyichteoremówsądyktowaneprzezodpowiadającepotrzebomczłowie-
kapojęciaestetyczneprostotyielegancji”(Yi-FuTuan1987:19).
19
Psychologiaśrodowiskowa-interdyscyplinarnydziałpsychologiiłączącywsobiewiedzęzzakresuarchi-
tektury,socjologii(wtymsocjologiimiasta),urbanistyki,planowania,geografii,ekologiiinaukośrodowisku
orazróżnychsubdyscyplinpsychologicznych(psychologiipoznawczej,psychologiiemocji,psychologiispo-
łecznej,psychologiizdrowia,psychologiipodejmowaniadecyzji,psychologiimiędzykulturowej).Zajmujesię
"wpływemśrodowiskafizycznegonaczłowiekaorazwpływemczłowiekanaśrodowiskofizyczne,wpływem
zarównopozytywnym,poprzezkształtowanieiprojektowanieśrodowiskastosowniedopotrzebużytkowni-
ków,jakinegatywnym,czylizachowaniamiantyekologicznymiisposobamiichzmiany”(Belliin.2004:14).
