Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
CzęśćI.Legitymizacjawładzyisystemupolitycznego–aspektyteoretyczne
trzebaprzyjąć,że:popierwsze–legitymizacjatransformacjiniejesttożsama
zlegitymizacjąsystemu(choćteprocesysąniewątpliwiezesobąpowiązane),
apodrugie–akceptacjatransformacjimożeróżniewyglądaćnaróżnych
poziomach,czypłaszczyznachprzekształceńsystemowych.Legitymizację
transformacjinależypostrzegać,pozaogólnymstosunkiemdotegoprocesu,
wtrzechpłaszczyznach:uznaniareformsystemupolitycznego,postrzegania
jakozasadnereformysystemugospodarczegoorazprawowitościzmianwsfe-
rzetożsamościzbiorowej.
Analizująckwestięlegitymizacjitransformacjitrzebaniewątpliwiestwier-
dzić,żetenprocesjestsilniezdeterminowanyiuzależnionyodspecyfiki
kulturypolitycznejkrajówEuropyŚrodkowejiWschodniej.Jednymzważ-
niejszychaspektówlegitymizacjiprocesutransformacjijestprzekonanie
owartościdemokracjiizakrespoparciadlaprocesudemokratyzacji.Pozor-
niejednoznacznareakcjajest–wistocie–bardzoskomplikowana.Oile
bowiemwiększośćobywatelipopierazmianywsferzepolitycznej,toniejest
przekonanawkwestiiskutecznościprocesudemokratyzacji.Tojestkwestia,
którapowinnabyćprzedmiotembadańempirycznych.Rzeczywisteproblemy
dotycząceprocesudemokratyzacjisystemupolitycznegozpunktuwidzenia
obywatelipolegająnietylkonaprzeświadczeniuwiększości(choćniewszyst-
kich),żetenprocesjestniezbędnyizmierzającytowprowadzeniadożycia
publicznegowolnościiregułprawnych,gwarantującychistnienieiwyrażanie
opiniiróżnychpodmiotówpolitycznych.Ważnezpunktuwidzeniaocenypro-
cesutransformacjiwwymiarzepolitycznymstająsiępytaniazmierzającedo
określenia,czyzmianypodążająwdobrymkierunku,czyprocesrealizowany
jestwewłaściwymtempie.Istotnym–wzakresietransformacjiwwymiarze
politycznym–stajesięzagadnieniedekomunizacji,azwłaszczaformy,tempa
orazskutecznościrealizacjitegoprocesu.
Kolejnąpłaszczyznąskładającąsięnaocenęiodnoszeniesiędotransfor-
macjisystemowejjestkwestialegitymizacjatranzycjiodsystemu(modelu)
gospodarkicentralniesterowanejdogospodarkirynkowej.Legitymizacja
przekształceńsystemugospodarczegodotyczyznowuprzynajmniejtrzech
istotnychaspektów,któremożemyokreślićtakżejakojejpoziomy.Będą
to:popierwsze–legitymizacjanowychzasad,regułsystemurynkowego,
wtym–przedewszystkimoparciasystemunadominacjiwłasnościprywatnej
wgospodarce.Podrugie–legitymizacjafunkcjonowaniagospodarkiwtrak-
cieiwefekciedokonywanychprzekształceń,czylisprawnościgospodarczej
systemurynkowego,Hsprawiedliwości”wprowadzonychrozwiązańorazzgod-
nościichpraktycznychrozwiązańzzasadami.Możnadyskutowaćokonfigu-
racjitychzasad,alewuproszczeniumożnaokreślić,żechodziopryncypia
społecznejgospodarkirynkowej,czyliładu,któryzjednejstrony–opierasię
