Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Jednymzwieluparadoksównowoczesnościjestto,żedemo-
kracja,systemnierozerwalniezniązwiązany,stałasięrównocześ-
nieźródłemdyskomfortuilęku,źródłemcierpienia.Demokracja
jestobietnicąwolnościiemancypacjijednostekorazrówności
wszystkichludzi,obietnicą,któradokońcanigdyniemożebyć
spełniona.Niemożebyćspełniona,gdyżpraktykapolityczna
społeczeństwdemokratycznychuruchamiamechanizmywręcz
zaprzeczającetymideałom:wykluczaniamniejszościprzez
większośćipodporządkowaniajednostekwoliwiększości.Zna-
kiemtegonapięcia,wyrazemlękudemokratycznegojestproces
Sokratesa–wnimwczystejformiedostrzegasięstarcieetyki
zpolityką,woliwiększościzpoglądamijednostki.Jednocześnie
jednakSokratesmógłwogóleotakimprzeciwstawieniusiępo-
myśleć,icowięcej,miałprawodowyrażeniawłasnegozdania–
prawo,któregojegoprzeciwnicyteżnienegowali–jedyniejako
obywatelspołeczeństwademokratycznego,świadomtego,czym
onojestikimjestwnimwolnyobywatel.Napięciemiędzyjed-
nostką(obywatelem)awiększościąjesttaksamowpisanewisto-
tędemokracjijaknieustannyspóroto,czymjest„lud”,który
zgodniezetymologicznądefinicjądemokracjirządziwspołe-
czeństwiedemokratycznym.Odpowiedzimogąimusząbyćróż-
ne,gdyżwdemokracjinicniejestnazawszeustalone,jestona,
wedługokreśleniaJohnaDeweya,nieustannymeksperymen-
tem,zinstytucjonalizowanąrewolucją.Jedynąstałącechąwde-
mokracjijestonasama,araczej,żebywyrazićsięprecyzyjnie,
przywiązanieludzidoideałudemokratycznego.Onotylkode-
