Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdRedaktora
ExtractumSpissum
czyliwyciąggęsty
PDF
lekwpolsce.pl
„LekwPolsce”jestjednymzestarszychpismmedycznychwydawanychnieprzerwaniewPolsce.Jesteśmy
jedynieniewielkącegiełkąwbudowiemauzoleummedycynytworzonejodtysięcylat.Trwałymspoiwem
tegopotężniejącegowciążgmachujestjęzyk.Językłaciński.Lingualatina,któranarodziłasięprawdopo-
dobniewsercucywilizacji-wokręguLacjum,otulającymRzym.Niewolnonamzapominać,żecałenasze
dziedzictwokulturowe,tradycję,postępcywilizacyjnyinaukowyzmedycynąwłącznie,zasadyorganizacji
izarządzaniapaństwamizawdzięczamycywilizacjiopartejnadwóchkolumnach:łacinieichrześcijaństwu.
Niestety,ostatnielatatoprzyśpieszającynawrótdolatdawno,zdawałobysię,minionych.Nawetniewieków
ciemnychsprzedczasówmykeńskich,alejeszczeniżej.Szanująctradycję,postaramysięchociażwniewiel-
kimstopniupokazać,cotracimy.Kontynuujemyzatemcykl„łacinydlamedyków”DisceLatine,sicitur
adastra!PublikujemykolejnezagadkijęzykoweorazartykułNomenomenczynotabene.
Zdrugiegowielkiegojęzykanaszejcywilizacji-greckiego-powstałwyraz„antyseptyk”.Oznaczaon
dosłownie„przeciwgniciu”.Antyseptykibyłyprzezwielelatlekceważone.DopierohistoriawiekuXIXprzy-
niosłaznaczącypostęp.PionierembyłwęgierskipołożnikIgnacySemmelweis,którydowiódłskuteczności
dezynfekcjirąkprzezzabiegamipołożniczymi(bardzoistotnyspadeksepsokołopołogowych),jednakpocho-
dziłniez„wielkiegoświata”,azWęgier;jegoodkrycieniezostałodostrzeżone,aodkrywcapopełniłsamo-
bójstwo.OjcemantyseptykizostałAnglikJosephLister(stosowałkwaskarbolowy).Jednązwielkichpostaci
antyseptykibyłznakomitypolskichirurgJanMikulicz-Radecki,postaćrenesansowa,wartamonografii.Od
1987r.mamyantyseptykoszerokimspektrumzastosowania–oktenidynę.Jesttoskutecznyibez-
piecznylekcorazpowszechniejużywany.Dotychczasniezaobserwowanonabytejodpornościnaoktenidynę.
Tematem„odzawsze”wmedycyniesądolegliwościdyspeptyczne.Zioławspomagającefunk-
cjonowanieukładutrawiennegotolicznesurowcezielarskienietylkowspomagającedziałanie
układupokarmowegopoprzezpobudzeniefunkcjiwydzielniczychposzczególnychnarządów,alerów-
nieżznosząceuciążliwedolegliwości(wzdęcia,bólebrzuchaczyutrzymującesięuczuciesytościpopo-
siłku).Mogąbyćstosowanewewszystkichgrupachwiekowych(np.owockopruwłoskiegomogąprzyj-
mowaćnawetmałedzieciikobietykarmiące).
InnąoczywistościąmedycznąjestZastosowaniehipertonicznychroztworówchlorkusodu
wterapiinieżytunosa.Toprosta,skutecznaibezpiecznametodapostępowaniawnieżytowychcho-
robachnosa.
Niestety,rzadkiwyjątekwbadaniulekarzaPOZstanowichoćbypobieżna„inspekcja”jamyustnej(nie
liczącczęstego,rutynowegorzutuokiemwnieżytachgórnychdrógoddechowych).Tymczasemomijanas
Profilaktykapierwotnaiwtórnanowotworówzłośliwychjamyustnejwpraktycelekarza
rodzinnego.Częśćtwarzowaczaszkicharakteryzujesięnagromadzeniemróżnorodnychstrukturobo-
gatymunaczynieniuizłożoną,bogatąsieciąnaczyńchłonnych,obejmującąok.300węzłówchłonnych(na
900ogółem);możebyćpunktemwyjściaróżnorodnychzmianneoplastycznych.Skorelowanawspółpraca
specjalistówjestwstanieprzynieśćrezultatywzwalczaniuileczeniutegorodzajunowotworów.
Wrócędołaciny,byprzypomnieć,skądwyrastamy:Disce,puer,Latine,egotefacĭammościpanie
–Uczsię,chłopcze,łaciny,ajacięuczyniępanem.TosłowaStefanaBatorego,któryjakoWęgierwładał
polszczyznątaksobie,natomiastłacinąwybornie.Możewięcwartobraćprzykład?
redaktornaczelnyWojciechŁuszczyna
4
2024'01|Vol.34(392)
