Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Ustawyregulująceprawapacjentaiobowiązkilekarza
Niemniejwtymkontekścienależyzwrócićuwagęnaczęstoprzywoływanydo-
kument,jakimjestkonwencjaoochronieprawczłowiekaigodnościistotyludz-
kiejwobeczastosowańbiologiiimedycyny:konwencjaoprawachczłowieka
ibiomedycynie(EuropejskakonwencjabioetycznazOviedo),przyjętaprzez
KomitetMinistrówwdniu19listopada1996r.
KonwencjatazostałapodpisanaprzezPolskęwdniu7maja1999r.,nie-
mniejniezostałaratyfikowana.ZatemniejestwPolsceprawemobowiązują-
cym-tegotypukonwencja,abywejśćdopolskiegoporządkuprawnego,wy-
magabowiemformalnejratyfikacji,anietylkopodpisania.
Zatemobecnietreśćtejkonwencjimożebyćjedynieprzedmiotemrozwa-
żańteoretycznych-tezresztątocząsięodwielulat-bezpraktycznegozasto-
sowania.
Jedynienamarginesiewypadanadmienić,iżwkonwencjitejporuszanesą
szczególniedoniosłekwestieodnoszącesiędo:
1)zasadwyrażaniazgodynaingerencjęwewłasnezdrowie,
2)ochronyżyciaprywatnegoiprawadoinformacjiwzakresieochronyzdro-
wia,
3)genotypu(genomu)ludzkiego,
4)kwestiibadańnaukowychzwykorzystaniemludzi,
5)transplantacji.
Wartotakżepoświęcićuwagęobowiązkomlekarzaiprawompacjentawy-
nikającymzKodeksuEtykiLekarskiej,zwanegodalejKEL.Niejesttowpraw-
dziezbiórprzepisówprawaobowiązującegopowszechnie.Maonjednakwpływ
nasposóbwykonywaniazawodulekarzailekarzadentysty.Trafnieznaczenie
KELdefiniujeTrybunałKonstytucyjny,którystwierdził,że:flZpunktuwidzenia
przedmioturozpoznawanejsprawykoniecznejestodnotowanie,żelekarze-
jakoprzedstawicielewolnegozawodu-związanisąnietylkonormamiprawa
powszechnieobowiązującegookreślającymizasadywykonywaniaichprofesji,
aletakżenormamikorporacyjnymi,któresamiwramachsamorząduprzyjmują
iktórychzobowiązująsięprzestrzegać.Lekarzetoprzedstawicielezawodu,dla
któregozasadyetykizostały«skodyfikowane»,zanimpowstałyinnekodeksy
ikonstytucje.Oposzukiwaniuetycznychźródełmoralnościiszczególnegoetosu
profesjimedycznejświadczytreść,przypisywanejojcumedycyny,tzw.przy-
sięgiHipokratesa.Wwymiarzeosobistymlekarzzobowiązywałsię«zachować
czystymiprawymswojeżycieiswojąsztukę».Wczęściodnoszącejsiędorelacji
zchorymprzysięgazobowiązywałalekarza,bystosowałzabiegileczniczewedle
jegomożnościirozeznaniakupożytkowichorych,broniącichoduszczerbku
ikrzywdy.Treśćprzysięginiepozostawiaponadtowątpliwości,żepowołaniem
lekarzabyłaochronażycia,począwszyodpoczęciaażdośmierci-zobowiązy-
wałsięonbowiem«nigdynikomu,takżenażądanie,niedawaćzabójczego
środka,aniteżnieudzielaćwtymwzględzierady;podobnieniedamżadnej
kobiecieśrodkaporonnego».Dopodstawowychzasadetykimedycznejprzy-
sięgazaliczałatakżeobowiązekzachowaniawtajemnicywszystkiego,colekarz
«przyleczeniualboteżpozaleczeniemwżyciuludziujrzałlubusłyszał»(tłu-
maczenieroty«PrzysięgiHipokratesa»za:J.Gula,Hipokratesaprzerywanie
ciąży(notaodtłumaczaitekst),[w:]Wimieniudzieckapoczętego,red.J.W.Gał-
kowski,J.Gula,Rzym-Lublin1991,s.193inast.).Regułyujętewtzw.przysiędze
19
