Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
formizmczyprywatętakiezachowaniazmiennewyjaśnia,byćmoże
wartopomyślećoobywatelachszukającychtrzeciejdrogidlarozwoju
Rzeczypospolitej,ideologiczniełączącejogieńiwodę,czylimonar-
chizmzrepublikanizmem,wszakwartozauważyć,żepodmiotdla
obutychideologiijestwspólny,amianowiciewobuchodziodobro
flOjczyzny”
,odobroflOjcowizny”
,opartejnaspecyficznymfldawnym”
kodeksiezasadpostępowaniazarównowżyciupublicznym,jakipo-
litycznym,zakładającymuczciwośćwczynachidbałośćodobro
iswoje,iogółu.
Zuwaginatenostatnirozdziałdoopracowaniadodanodrugą
część,ilustrującąpoglądypolityczneL.M.Świeykowskiego.Okazało
siętowskazanenietylkodlapełnejilustracjiwywodów,aleteżza-
sadnezewzględunaoryginalnośćowychpoglądówiichcharakter,
obejmującynajważniejszedziedzinyżyciapublicznegoorazustroju
Rzeczypospolitej.
L.M.Świeykowski,właściwieciąglezwiązanyzdworemStanisława
Augusta,pozakwestiamidotyczącymifunkcjonowaniatrybunałów,
niezabierałpubliczniegłosuanichybateżprywatnieczęstosięnie
wypowiadał.Wydajesię,żeznałflswojemiejscewszeregu”
,alebędąc
zawszeostrożnym,równieżwiedział,żenietrzebazbytwielemówić.
Dopierowyraźnywzrostjegoznaczeniawjegomniemaniu,aleteż
faktycznieprzyniosłozwycięstwokonfederacjitargowickiej.Takie
jegoprzekonaniewynikałozestosunkowowysokiegousadowienia
jegosynówJanaNepomucenaiMichałaorazzięciówMoszczeńskich
wstrukturachkonfederacjitargowickiej.Sądzićmożna,żetowłaśnie
orazzapowiedźS.Sz.Potockiegoreformypaństwabyłygłównymi
impulsami,którewyzwoliłyinwencjętwórcząL.M.Świeykowskiego
wpłaszczyźniekształtowaniaidealnego,jegozdaniem,ustrojuRze-
czypospolitej.Tewypowiedzi,pozostawionewrękopisie,stanowią
drugąźródłowączęśćniniejszejpublikacji.Składająsięnaniązbiór
flOpuscula”L.M.Świeykowskiego,przechowywanyw;iblioteceKór-
nickiejpodsygnaturą1183,orazjegolistypisanedosynówJanaNe-
pomucenaiMichała,pochodzącezrękopisu5971,znajdującegosię
w;iblioteceJagiellońskiej.Prawdopodobniewszystkietetekstyzo-
stałynapisanewdrugiejpołowie1792roku.
PierwsząobszerniejsząwypowiedziąL.M.Świeykowskiegona
tematkształtupolityczno-społecznegoRzeczypospolitejbyłaprote-
stacjaprzeciwKonstytucji3majaizarazemakcesdozwiązkutar-
gowickiego.KolejnymizawartymiwflOpusculach”iumieszczonym
waneksieźródłowymsą:MentitaEstinquitassibi,następnieMyśli
Wstęp
!
31