Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czejksięcia,mimo,żewXIIIw.trwaławielkaakcjaosadniczanaziemiach
polskich,aLeszekbyłwładcąpopierającymtenproces.Niektórewątki,takie
jakdziałalnośćfundacyjnaksięcia,czywspieraniezakonudominikanówzo-
stałyjedynieogólniezarysowane.Wymagająonedogłębnychstudiów,które
mamnadzieję,żewniedalekiejprzyszłościbędąpodjęte.Rozprawaniniej-
szanieaspirujedowzoruklasycznychdziełStanisławaSmolkiczyBenedyk-
taZientary,którecałościowoprzedstawiłybiografieMieszkaStaregoiHen-
rykaBrodategonatleswoichczasów.Maraczejzazadanie,pokazaćpostać
księciaLeszka,jakodobregoczłowiekaiambitnegowładcę,któregoprzed-
wczesnaśmierćzniweczyławielkieplany.
TematpracyLeszekBiały(ok.1184–23/24listopada1227),książękra-
kowskiisandomierski,„princepsPoloniae”odnosisiędodziałalnościpoli-
tycznejmonarchy,jakoksięciakrakowskiegoisandomierskiego.Jednocze-
śnietytułrozprawyzwracauwagęnafakt,żeLeszekbyłostatnimwładcą,
któregowszyscydzielnicowiksiążętapiastowscyuznawali,choćbyczysto
nominalnieiwokreślonychokolicznościach,zaposiadającegopewneupraw-
nieniazwierzchnienadcałościąziempolskich.Źródła,jakimidysponujemy,
ukazująnamtuzespoływydarzeńpolityczno-militarnychczyaktówpraw-
nych,wktórychrolaodgrywanaprzezsamegoLeszka,niejestdokońcaja-
sna,ukazująjednakitakiezjawiskaczygrupyzjawisk,gdziedziałalnośćksię-
cia,możnanietylkowyraźnieokreślić,aleuzyskaćteżświadectwadotyczące
horyzontówmyślowych,charakteruiosobowościpanującego.Wiążącspory
fragmenthistoriirozbiciadzielnicowegozpostaciąLeszkaBiałego,chcia-
łemwykorzystaćjaknajwięcejtakichświadectw,zdającsobiejednaksprawę
zograniczeń,jakienarzucawtejmierzebadaczowiubóstwomateriałówlub
ichspecyfika(np.formularzdokumentowyczyretorykakronikarska).
ChronologiapracyzamykasięwczasieodnarodzeniaLeszkaBiałego,tj.
ok.1184r.dojegośmierci23/24listopada1227r.,choćrozprawacharakte-
ryzujeniektóreaspektytematu,poprzedzająceczasowoówokres,bądźna-
stępującejużponim.Ramyterytorialnetematuwwiększościpokrywająsię
zgranicamipaństwapolskiegoprzełomuXIIiXIIIwieku.Obejmująjednak
równieżterenyRusi(szczególniehalicko-włodzimierskiej),Prus,doktórych
książęorganizowałzbrojnewyprawy,atakżeWęgier,Niemiec,DaniiiItalii,
gdziezapadałydecyzje,mającewpływnapanowanieLeszkaBiałego.
Trzydzieścitrzylatadziałalnościtegoksięcianasceniepolitycznej,po-
czątkowo,jakoksięciasandomierskiegoikrakowskiegopodopiekąregencji,
11